Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy

20/12/2022

Niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych przekazało 200 tys. euro na działalność Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy. Pieniądze zostaną przeznaczone na instalację artystyczną Krzysztofa Wodiczki, którą będzie można oglądać w Izbie Pamięci już jesienią przyszłego roku.

– „Podtrzymywanie pamięci o ofiarach Powstania Warszawskiego, które wybuchło, stawiając opór okupacji niemieckiej, jest sprawą ważną zarówno dla rządu federalnego, jak i dla mnie osobiście. Dzięki nowej Izbie Pamięci przy Cmentarzu Powstańców
Warszawy upamiętnienie ofiar ma imponujący wymiar. Cieszę się, że mogę dziś podpisać umowę o finansowym wsparciu przez Niemcy instalacji artystycznej w Izbie Pamięci, które minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock obiecała pani Wandzie Traczyk-
Stawskiej w październiku podczas swojej wizyty w Warszawie” – mówił Thomas Bagger, ambasador Republiki Federalnej Niemiec podczas konferencji prasowej w Urzędzie m. st. Warszawy.

Ambasada Niemiec
Auswärtiges Amt

fot. Ewelina Lach

14/12/2022

Już w czwartek o 18.00 kolejna odsłona naszego cyklu Nie zamykaj oczu. Kino (po)wojenne: „Syn Szawła” – z prelekcją i dyskusją Kai Klimek. Nagrodzony Grand Prix Festiwalu w Cannes, Oscarem i nagrodą BAFTA film opowiada historię Szawła Auslandera, Sonderkommando, który pewnego dnia znajduje ciało swojego syna i postanawia go godnie pochować.

09/12/2022

W trakcie Powstania Warszawskiego wolski Kościół św. Stanisława (potocznie nazywany Kościołem Św. Wojciecha) służył Niemcom za obóz przejściowy dla wypędzanych cywilów. Warszawiacy oczekiwali w nim na transport do obozu w Pruszkowie.

W środku panowały katastrofalne warunki sanitarne: stłoczeni ludzie zmuszeni byli często stać przez wiele godzin bez ruchu, a podłoga wokół zabrudzona była fekaliami. Co chwilę wywlekano na zewnątrz osoby podejrzewane o pomoc Powstańcom, kobiety gwałcono, a pijani niemieccy żołnierze paradowali przebrani w szaty liturgiczne.

Na początku sierpnia 1944 roku rozstrzelano na terenie przykościelnym około 400 osób, a pod koniec września na dziedzińcu świątyni 13 sanitariuszek AK.
―――
W niedzielę o godz. 14:00 wysłuchajcie wykładu: Rzeź Woli. Perspektywa antropologiczna, który poprowadzi Szymon Woźniak, kulturoznawca i filmoznawca, adiunkt w Izbie Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy.

Zagadnienia poruszane podczas wykładu:
– geneza ludobójstwa (teoria racjonalnego wyboru i utopizm)
– niemieckie zbrodnie w Niemieckiej Afryce Południowo-Zachodniej jako zapowiedź Holocaustu
– kwalifikacja prawna Rzezi Woli
– problemy władz RFN z rozliczaniem się z własnej przeszłości

Bilety: https://bit.ly/3h6Xslq

06/12/2022

W najbliższą niedzielę zapraszamy na Wykład: Rzeź Woli. Perspektywa antropologiczna, który poprowadzi Szymon Woźniak, kulturoznawca i filmoznawca, adiunkt w Izbie Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy.

Rzeź Woli uznawana jest za największą pojedynczą masakrę ludności cywilnej dokonaną podczas II wojny światowej. Do dziś jest to zbrodnia nierozliczona: nigdy nie udało się ukarać jej sprawców.

Podczas prezentacji przedstawione zostaną ramy teoretyczne pojęcia ludobójstwa oraz kontekst, w jakim należałoby rozpatrywać Rzeź Woli.

Zagadnienia poruszane podczas wykładu:
– geneza ludobójstwa (teoria racjonalnego wyboru i utopizm)
– niemieckie zbrodnie w Niemieckiej Afryce Południowo-Zachodniej jako zapowiedź Holocaustu
– kwalifikacja prawna Rzezi Woli
– problemy władz RFN z rozliczaniem się z własnej przeszłości

Bilety: https://bit.ly/3h6Xslq
―――
fot. Tomasz Kaczor

01/12/2022

W którym miejscu znajdowała się odlewnia, w której powstał pomnik Polegli Niepokonani? Kiedy na cmentarzu pojawiła się symbolika religijna i powstańcza?
Na wspólne Odkrywanie Cmentarza Powstańców Warszawy zaprasza Ewa Andrzejewska, znana i ceniona przewodniczka miejska. Spacer odbędzie się już w sobotę 3 grudnia.

fot. Tomasz Kaczor

28/11/2022

Z ogromnym smutkiem przyjęliśmy informację o nagłej śmierci Anny Sienkiewicz-Rogowskiej, wicedyrektorki Muzeum Warszawy, wspaniałej, ciepłej osoby. Ania była nieocenionym wsparciem w pierwszych miesiącach działania Izby Pamięci, zawsze pomocna i zaangażowana. Zapamiętamy ją jako serdeczną i uśmiechniętą.

Rodzinie składamy wyrazy głębokiego współczucia.

Zespół Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy

W niedzielę 27 listopada zmarła nagle Anna Sienkiewicz-Rogowska, wicedyrektorka Muzeum Warszawy – wspaniała kierowniczka, współpracowniczka i koleżanka.

Ania była wyjątkową osobą – niezwykle ciepłą, radosną, pełną energii. Dawała nam ogromne wsparcie. Nie wyobrażamy sobie Muzeum Warszawy bez niej.

Rodzinie składamy wyrazy głębokiego współczucia.

Dyrekcja i Zespół Muzeum Warszawy

24/11/2022

W jaki sposób za pomocą obrazów zbudować opowieść o miejscu?
Już w sobotę Muzeum Woli zaprasza na spacer fotograficzny przy warszawskiej Izbie Pamięci na Wolskiej 168. Opowieść o miejscu | Spacer fotograficzny przy Izbie Pamięci z Martą Baranowską będzie okazją do odkrycia okolic Cmentarza Powstańców Warszawy.

Spacer poprowadzi Marta Baranowska - z wykształcenia architektka i koordynatorka projektów. W latach 2017-2021 realizowała autorski cykl fotograficzny „Wola w budowie”. Pracuje w Dziale Edukacji Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki. Koordynatorka projektu ADE Architektura dla Edukacji i współautorka podcastu "Usłysz ADE". Założycielka projektu „Lokalny” w ramach którego realizowała działania z obszaru edukacji przestrzennej. Współautorka inicjatywy "Mapy niekartograficzne".

Uczestnicy będą potrzebować własnego sprzętu fotograficznego - może to być zarówno aparat cyfrowy, analogowy, jak i taki wbudowany w telefon komórkowy. Osoby uczestniczące w spacerze zapraszamy potem na jego podsumowanie w formie warsztatu skupiającego się na budowaniu wizualnego eseju (29.11).

fot. Tomasz Kaczor

23/11/2022

Pomnik Matki upamiętnia wszystkie kobiety, które straciły swoje dzieci w drugiej wojnie światowej. Smukła postać kobieca trzyma w rękach pusty całun. Twarz figury zwraca się w stronę mogiły dzieci Wandy Lurie.

Słowo „matka” zostało umieszczone na pomniku w czterech językach: po polsku, hebrajsku, rosyjsku i niemiecku.

„Dzięki temu, tak nam się wydaje, ten pomnik ma łączyć wszystkie ofiary powstania, i szerzej – wszystkie ofiary wojny. Bez podziałów” – tłumaczy Wanda Traczyk-Stawska. Inicjatorka budowy Izby Pamięci dba o to, aby pod wszystkimi czterema napisami paliły się znicze.

Na zdjęciu Wanda Traczyk-Stawska poprawia getry harcerce pełniącej wartę honorową przy Pomniku Matki podczas obchodów 1 listopada.

O Cmentarzu i okolicach Izby Pamięci opowiada książka “Zielone Ścieżki”, do kupienia w Księgarni Izby Pamięci, Muzeum Woli, na Rynku oraz w naszym sklepie internetowym: https://muzeumwarszawy.pl/zielone-sciezki/

Cytat pochodzi z wywiadu-rzeki pt. „Błyskawica. Historia Wandy Traczyk-Stawskiej, żołnierza Powstania Warszawskiego” (wyd. W.A.B., Warszawa 2022), której autorem jest Michał Wójcik.
―――
fot. Tomasz Kaczor

22/11/2022

🔎Dawniej leżała tu wieś o nazwie Wola, stąd nazwa dzielnicy. Okolica stała się częścią Warszawy dopiero w 1916 roku.

Już wówczas znajdowały się tu cmentarze różnych wyznań i religii. W 1945 roku założono zaś kolejną nekropolię, miejsce spoczynku ofiar Powstania Warszawskiego.

W latach 60. zmniejszono wojenny cmentarz. W jednej części powstał park, który stał się miejscem relaksu dla warszawiaków z okolicy.

Już w niedzielę zapraszamy na rodzinny Spacer badawczy „Ścieżki pamięci”, podczas którego poznamy historię dzielnicy oraz terenu, na którym znajduje się Cmentarz Powstańców Warszawy i Izba Pamięci.

☛ Oprowadzanie poprowadzi Katarzyna Żukowska, edukatorka związana z Muzeum Woli.
☛ Spacer przeznaczony jest dla rodzin dziećmi.
☛ Bilety: https://bit.ly/3EqxzVj
―――
📸 Cmentarz Powstańców Warszawy, fot. Tomasz Kaczor

21/11/2022

Już czwartek o 18.00 w Izbie Pamięci druga odsłona cyklu Nie zamykaj oczu. Kino (po)wojenne: „Diamenty nocy” – z prelekcją i dyskusją Kai Klimek.
Film „Diamenty nocy” (reż. Jan Němec, Czechosłowacja, 1964) opowiada historię dwójki uciekinierów z transportu do obozu koncentracyjnego.

Przed filmem prelekcję wygłosi Kaja Klimek - Kajutex, edukatorka, tłumaczka i krytyczka filmowa i popkulturowa. Po filmie zapraszamy na dyskusję.

Bezpłatne wejściówki do pobrania na stronie Izby Pamięci: https://bilety.muzeumwarszawy.pl/rezerwacja/nienumerowane.html?ter_id=401821&ter_idt=72cec5c909f51c71f4205e5b62b30444

17/11/2022

Pomnik Polegli Niepokonani był pierwszym oficjalnym upamiętnieniem Powstania Warszawskiego. Rzeźbę Gustawa Zemły odsłonięto w 1973 roku. Postać umierającego wojownika ma do obrony jedynie tarczę.

Pomnik Zemły znajduje się kurhanie usypanym z około 20 ton prochów ofiar Powstania Warszawskiego. To do dziś ważny punkt dla odwiedzających Cmentarz Powstańców Warszawy.
O Cmentarzu i okolicach Izby Pamięci opowiada książka „Zielone Ścieżki”, do kupienia w Księgarni Izby Pamięci, Muzeum Woli, na Rynku Starego Miasta oraz w naszym sklepie internetowym: https://muzeumwarszawy.pl/zielone-sciezki/



fot. Tomasz Kaczor

16/11/2022

Michał Wójcik: Polska historia to jest ciąg nieustannych starań, aby być Polakiem

„Wychodzimy z założenia, że nie możemy być w pełni sobą, nie możemy stanowić społeczeństwa obywatelskiego, nie znając własnej historii; stąd też wzięło się motto naszego pawilonu: „Historia nieopowiedziana umiera”. A bez historii żyć w pełni się nie da.”

O Izbie Pamięci, manipulacjach historią i walce o upamiętnienie ofiar Powstania Warszawskiego opowiada dla Magazyn Kontakt i Onet Michał Wójcik.

W powszechnej świadomości rolę cmentarza powstańców warszawskich pełnią Powązki. Tymczasem tam pochowanych jest dziewięć tys. osób, a na Woli sto tys. powstańców i ofiar cywilnych. To jest prawdziwa nekropolia sierpniowego zrywu.

16/11/2022

fb.me

Już w niedzielę Zieleń w kręgu pamięci – spacer śladami Aliny Scholtz. Podczas oprowadzania porozmawiamy o projektowaniu zieleni w miejscach pamięci oraz poznamy założenia projektu Cmentarza Poległych przygotowanego przez Alinę Scholtz i Romualda Gutta.

Spacer poprowadzi Ewa Perlińska-Kobierzyńska – historyczka architektury, pracownica Muzeum Warszawy, opiekunka zbioru rysunku architektonicznego, współkuratorka wystawy „Więcej zieleni! Projekty Aliny Scholtz” (Muzeum Woli) wybranej najważniejszym wydarzeniem architektonicznym 2021 roku przez jury konkursu Nagrody Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy.

Bilety do kupienia pod adresem: https://bilety.muzeumwarszawy.pl/rezerwacja/nienumerowane.html?ter_id=400634&ter_idt=3bb603e9c31ae99ae0b49f8a27178136

fot. Tomasz Kaczor

07/11/2022

Już w sobotę o 18.00 zapraszamy na Film w Izbie Pamięci: „Pan Kleks. Wojna i miłość”. Będzie to też okazja do spotkania z reżyserem filmu, Włodkiem Jurkowem.

Bezpłatne wejściówki na wydarzenie do pobrania pod adresem: https://bilety.muzeumwarszawy.pl/rezerwacja/nienumerowane.html?ter_id=400665&ter_idt=0391b5e4d96885906c33be4153c51656

03/11/2022

Podczas Weekendu Wszystkich Świętych odwiedziło nas blisko 8 tysięcy osób! Bardzo dziękujemy za Wasze odwiedziny, opowieści o Waszych bliskich i pamięć o wszystkich poległych w Powstaniu Warszawskim. Cieszymy się, że Izba Pamięci staje się miejscem, w którym spotykają się wszystkie pokolenia, od najmłodszych do żołnierzy Powstania.

1 listopada był też okazją do spotkania z Wandą Traczyk-Stawską, która tego dnia pełniła dyżur społeczny. Inicjatorka budowy Izby Pamięci, wspólnie z zebranymi na cmentarzu warszawiakami odwiedziła pomnik Matki i oddała hołd ofiarom Powstania.



fot. Tomasz Kaczor

02/11/2022

Zapraszamy na spacer śladami wielokulturowości na Woli. Już w sobotę odbędzie się oprowadzanie Wola wielowyznaniowa. Spacer z Jakubem Madejskim - varsavianistą, historykiem i przewodnikiem.

Inspiracją spaceru jest przewodnik z mapą „Zielone Ścieżki wokół Izby Pamięci na Woli” pod redakcją Aleksandry Sołtan-Lipskiej.

Publikacja dostępna w sklepie internetowym Muzeum Warszawy https://sklep.muzeumwarszawy.pl/pl/p/Zielone-Sciezki-wokol-Izby-Pamieci-na-Woli/2426

31/10/2022

W Weekend Wszystkich Świętych w Izbie Pamięci odwiedziło nas ponad 2 tys. osób! Dziękujemy za Waszą obecność i zapraszamy również jutro. 1 listopada w godz. 11.00-14.00 Wanda Traczyk-Stawska będzie pełniła dyżur społeczny w Izbie Pamięci. Będzie to wyjątkowa okazja do spotkania z inicjatorką budowy Izby Pamięci. Żołnierz AK odda hołd ofiarom Powstania Warszawskiego oraz złoży kwiaty pod pomnikiem Matki.
W Izbie Pamięci będzie też działać punkt druków ulotnych, a Adam Kurowski i Szymon Woźniak poprowadzą autorskie oprowadzania po wystawach.

fot. Tomasz Kaczor

30/10/2022

Mur Pamięci to epitafium dla wszystkich ofiar Powstania Warszawskiego. Na mur składa się 93 240 mosiężnych tabliczek, z których 62 tysiące pokryto grawerem z danymi już zidentyfikowanych poległych. Między tabliczkami znajdują się puste przestrzenie, które w przyszłości zostaną wypełnione kolejnymi nazwiskami.
Każdy może wesprzeć proces identyfikacji ofiar i uzupełniania brakujących nazwisk na Murze Pamięci. Dane poległych można zgłaszać na adres: [email protected].

Mur Pamięci powstał we współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego i Fundacja Stocznia. Koordynatorką projektu była Marta Galewska, a za realizację odpowiadała firma Martimedia.

fot. Tomasz Kaczor

28/10/2022

Zielone ścieżki wokół Izby Pamięci na Woli 20% taniej na Weekend Wszystkich Świętych w Izbie Pamięci!

W sobotę 29.10, niedzielę 30.10 i wtorek 1.11 nowa publikacja Muzeum Warszawy będzie dostępna w specjalnej cenie w Księgarni Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy.

Zielone ścieżki wokół Izby Pamięci na Woli to przewodnik, który przybliża czytelnikom historię cmentarza na Woli oraz jego okolic. Publikacja składa się z książki i obustronnej mapy w wygodnym, spacerowym formacie.

27/10/2022

Zapraszamy na nietypowe spotkanie z Wandą Traczyk-Stawską. 1 listopada w godz. 11.00-14.00 inicjatorka budowy Izby Pamięci, żołnierka AK, będzie pełniła dyżur społeczny w Izbie Pamięci. Zwiedzający będą mieli okazję porozmawiać z uczestniczką Powstania Warszawskiego w przestrzeni Izby oraz pawilonu Księgarni. Pani Wanda odda także hołd ofiarom Powstania Warszawskiego i złoży kwiaty pod pomnikiem Matki.
Zapraszamy na Weekend Wszystkich Świętych w Izbie Pamięci.



fot. Jakub Celej

27/10/2022

Zapraszamy na Weekend Wszystkich Świętych w Izbie Pamięci.

W sobotę 29, niedzielę 30 października oraz wtorek 1 listopada Izba Pamięci będzie wyjątkowo otwarta od 10.00 do 20.00 i zaoferuje warszawiakom szereg aktywności – oprowadzania po wystawach i Cmentarzu Powstańców Warszawy, spacer badawczy dla rodzin oraz spotkanie z Wandą Traczyk-Stawską.

26/10/2022

Jak rożne pokolenia artystów podchodziły do tematu wojny?
Już jutro rozpoczynamy cykl pokazów Nie zamykaj oczu. Kino (po)wojenne: „Kanał” – z prelekcją i dyskusją Kai Klimek. W czwartek o 18.00 zapraszamy na projekcje filmu „Kanał” Andrzeja Wajdy oraz dyskusję prowadzoną przez Kaja Klimek - Kajutex.

Bezpłatne wejściówki do pobrania na stronie Izby Pamięci:
https://bilety.muzeumwarszawy.pl/rezerwacja/nienumerowane.html?ter_id=400684&ter_idt=be3e857d41e6661a1b0b4ed876e20834

22/10/2022

Mapa skomponowana z niemieckich zdjęć lotniczych stanowi podstawę instalacji, na której zaznaczone zostały miejsca egzekucji oraz prowizorycznych grobów ludności cywilnej i Powstańców. Symboliczny gest wbicia w mapę szpilek jest formą upamiętnienia ofiar, unaocznia skalę ludzkiej tragedii.

Mapa ukazująca z lotu ptaka lewy brzeg Warszawy została opracowana przez Zygmunta Walkowskiego, specjalizującego się w interpretacji zdjęć Warszawy z drugiej wojny światowej. Do jej stworzenia posłużyły niemieckie fotografie lotnicze wykonane w czasie Powstania i po jego upadku, pochodzące z The National Archives w College Park pod Waszyngtonem.
Wystawa czasowa Śmierć miasta obrazująca ogrom zniszczenia stolicy jest prezentowana w Sali Świadectw Izby Pamięci.



fot. Tomasz Kaczor

21/10/2022

Już w czwartek 27 października zapraszamy na pokaz filmu „Kanał” Andrzeja Wajdy.
Dyskusję i prelekcję do filmu poprowadzi Kaja Klimek - Kajutex , edukatorka, tłumaczka krytyczka filmowa i popkulturowa. Kaja Klimek prowadzi program Seriaale w TVN Fabuła oraz Warsztat Filmowy w Red Carpet TV, a w internecie działa jako Kajutex.

Spotkanie Nie zamykaj oczu. Kino (po)wojenne: „Kanał” – z prelekcją i dyskusją Kai Klimek rozpoczyna nasz cykl filmowy, w którym prezentować będziemy obrazy wojny z różnych etapów historii kina.

fot. Sławomir Pultyn

17/10/2022

Jak zmieniło się miasto od 1944 roku? Jaka była skala niemieckich zbrodni na terenie Warszawy?

Już w sobotę zapraszamy na oprowadzanie Warszawa 1944 na mapach: skala terroru. Zygmunt Walkowski, specjalista w dziedzinie interpretacji przedwojennych zdjęć Warszawy opowie o wystawie „Śmierć miasta”.

Bilety na wydarzenie dostępne na stronie: https://bilety.muzeumwarszawy.pl/rezerwacja/nienumerowane.html?ter_id=400563&ter_idt=30fc8e65485c3950e601370b80d25158

Fot. E. Lach, UM Warszawa

17/10/2022

Na Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli pochowano ponad 104 tysiące osób, z czego zaledwie 8-10 tysięcy stanowią żołnierze i żołnierki. Ponad 90 tysięcy z nich to osoby cywilne, najczęściej chowane bezimiennie, w zbiorowych mogiłach.

Misją Izby Pamięci jest przywrócenie indywidualnych historii tych, którzy zginęli w czasie walk i masowych egzekucji dokonywanych przez oddziały niemieckie w czasie Powstania Warszawskiego.

Chłopak z bukietem kwiatów to Stanisław Górzyński – handlowiec, uczestnik Powstania, który w 1945 roku zmarł w obozie koncentracyjnym KL Mauthausen.

Jego nazwisko obok kilkudziesięciu tysięcy innych ofiar Powstania znajduje się na Murze Pamięci. Każdy może wesprzeć proces uzupełniania brakujących nazwisk, dane poległych można zgłaszać na adres: [email protected]

Więcej dowiesz się na: https://izbapamieci.muzeumwarszawy.pl/
―――
Wszystkie zdjęcia wykorzystane w kampanii zostały udostępnione dzięki uprzejmości Muzeum Powstania Warszawskiego. Za projekt graficzny odpowiadają Marcelina Gorczyńska i Kamila Falęcka.
―――
na zdjęciu: Stanisław Górzyński (1921-1945), zdjęcie udostępnił Ireneusz Góralik, dzięki uprzejmości Muzeum Powstania Warszawskiego

15/10/2022

Nowa publikacja Muzeum Warszawy "Zielone ścieżki wokół Izby Pamięci na Woli" wyróżniona w 30. Ogólnopolskim Przeglądzie Książki Krajoznawczej i Turystycznej zorganizowanym przez PTTK.

"Zielone ścieżki wokół Izby Pamięci na Woli" to przewodnik po okolicach nowego oddziału Muzeum Warszawy. Książka przybliża czytelnikom historię cmentarza na Woli oraz jego okolic. Publikacja składa się z książki i obustronnej mapy w wygodnym formacie sprzyjającym spacerom.

"Zielone ścieżki" można kupić w Izbie Pamięci, Księgarni Muzeum na Rynku oraz w sklepie internetowym Muzeum Warszawy: https://sklep.muzeumwarszawy.pl/pl/p/Zielone-Sciezki-wokol-Izby-Pamieci-na-Woli/2426

fot. Tomasz Kaczor

14/10/2022

Już jutro o architekturze Izby Pamięci opowiedzą Piotr Bujnowski oraz Maciej Koczocik – uznani twórcy, architekci biura projektowego Bujnowski Architekci. Autorzy znakomitych i wielokrotnie nagradzanych projektów takich gmachów, jak m.in. Zebra Tower czy Widok Towers. Zapraszamy na spacer Architektura Izby Pamięci. Pawilon jako zadra – oprowadzanie architektoniczne.

Bilety na wydarzenie dostępne na stronie: https://bilety.muzeumwarszawy.pl/rezerwacja/nienumerowane.html?ter_id=400564&ter_idt=3a19e5ebd89e13c65d3549de5c123375