01/14/2025
Tường thuật: Lễ Tưởng Niệm Cố Tổng Thống Jimmy Carter (1924- 2024)
Lễ Tưởng Niệm Cố Tổng Thống Jimmy Carter đã được tổ chức vào Thứ Năm ngày 9 tháng 1 năm 2025, chính thức thành lễ quốc tang ở Mỹ để truy điệu và vinh danh cựu Tổng thống Jimmy Carter. Các công sở chính phủ đóng cửa, treo cờ rủ. Lãnh đạo các cơ quan, tôn giáo, chính khách ngoại quốc đến Nhà thờ Quốc gia Washington truyền thống để dự lễ tang vị tổng thống thứ 39 của Hoa Kỳ.
Sơ lược tiểu sử của Tổng thống Jimmy Carter: Ông sinh ngày 1/10/1924 tại Plains, vùng nông thôn trồng đậu phộng, tiểu bang Georgia. Ông tốt nghiệp sĩ quan từ Học viện Hải quân Hoa Kỳ ở Annapolis, Maryland năm 1946, phục vụ trong quân ngũ 7 năm. Tham gia chính trường tiểu bang, ông được bầu chọn làm thống đốc Georgia. Năm 1976 ông được đại diện đảng Dân Chủ ra tranh cử với ứng viên của đảng Cộng Hoà là Tổng thống đương nhiệm Gerald Ford. Thống đốc Jimmy Carter đã thắng với 297 phiếu cử tri đoàn.
Đặc biệt nhất là Tổng Thống Jimmy Carter đã ký ban hành Đạo Luật Tị Nạn (Refugee Act of 1980) ngày 17 Tháng Năm, 1980, nhằm tiếp nhận người tị nạn và trực tiếp ra lệnh cho Hải Quân Mỹ phải cứu vớt tất cả thuyền nhân trên biển. Cho đến ngày nay, cộng đồng người Việt Nam đa số đã trở thành công dân Mỹ, đã - đang và sẽ tiếp tực đóng góp khả quan vào việc xây dựng quốc gia Hoa Kỳ này.
Cũng vào Thứ Năm tuần qua, tại Lavender's hall, 14190 Beah BLVD Westminster, Nam
California, Viện Bảo tàng Di Sản Người Việt đã đứng ra tổ chức buổi tưởng niệm - tri ân vị đại ân nhân của toàn thể Người Việt tỵ nạn CSVN. Thay mặt tất cả đồng hương Việt Nam hiện đang sinh sống và phát triển vững mạnh trên đất nước Hoa Kỳ tự do, Ông Châu Thụy giám đốc Viện Bảo Tàng Di Sản Người Việt đã tuyên đọc lời khai mạc buổi lễ tưởng niệm - tri ân cố TT Jimmy Carter. Ông nói: "Cựu tổng thống Jimmy Carter đã can đảm vi lòng nhân đạo ra những sắc lệnh trong lúc khó khăn từ quốc hội và người dân Hoa Kỳ muốn hạn chế dân nhập cư. Đầu tiên giúp hàng trăm ngàn người tị nạn Việt Nam đến Mỹ dẫn đến Ðạo luật Refugee Act of 1980 do Thượng Nghị Sĩ Edward Kennedy đề ra đã cho phép gia tăng số người tị nạn Ðông Dương được nhận vào Mỹ và giúp đỡ họ tái thiết cuộc sống mới tại Mỹ. Theo sau chính sách của Tổng Thống Jimmy Carter. và thiết lập nền tảng để Mỹ tiếp đón người tị nạn về sau mà nếu không có ông thì đã có biết bao nhiêu thuyền nhân Việt chết trên biển. Tiến đến cho biết bao người Việt nhập cư vào Mỹ chính thức được mở rộng.”
Ông Châu Thuỵ phát biểu tiếp: “Ngài Jimmy Carter là tổng thống Mỹ thứ 39 từ 1977 cho đến 1980, những năm đầu tiên sau cuộc chiến ở Việt Nam. Năm 1980 khi còn đang ở trong nước, tình cờ được biết nội Đạo luật nêu trên, tôi cảm thấy như được tiếp thêm sức lực và tia hy vọng để quyết định mạo hiểm vượt biển để đến Mỹ…”
Năm 2015, ông Carter bắt đầu điều trị bệnh ung thu. Sức khoẻ ông suy giảm dần. Năm 2022 Ông được đưa về nhà riêng ở bang Georgia để sống những ngày cuối đời trong an bình bên cạnh người thân. Cựu tổng thống qua đời ngày 29 tháng 12, 2024, ở tuổi 100.
Trong chương trình này, vốn có truyền thống trọng tình nghĩa, cộng đồng Việt ở Mỹ chúng ta quyết định tổ chức buổi lễ tưởng nhớ đến những công lao của ông trong việc giúp đỡ người Việt tỵ nạn lúc ông còn là tổng thống Hoa Kỳ...“ .
Tiếp theo, Linh Mục Nguyễn Thái, Giám Đốc Trung Tâm Công Giáo tại Orange County, CA đại điện cho Hội Đồng Liên Tôn, cất lời cầu nguyện cho linh hồn cố tổng thống sớm hưởng hạnh phúc đời sau vì những công nghiệp ông đã cụ thể thực hành đức bác ái trong cuộc lữ hành trần thế của ông. Với truyền thống trọng nghĩa khinh tài, đền ơn đáp nghĩa của dân tộc Việt Nam, nhiều người Mỹ gốc Việt khắp nơi, có những cụ ngồi xe lăn - chống gậy đã đến thắp nến trước bàn thờ để tỏ lòng biết ơn đối với cố tổng thống Jimmy Carter.
Đã từng cộng tác với USCC và làm việc cho sở di trú Hoa Kỳ, Nhạc sĩ Nam Lộc tiếp nối lên diễn đàn bày tỏ cảm tưởng với tư cách là một nhân chứng lịch sử người Việt tỵ nạn. Ông phát biểu: “Không chỉ thuyền nhân, người Việt tỵ nạn CSVN mà tất cả những người Việt và Mỹ gốc Việt hiện đang sinh sống tại đây đều tri ân cố TT. Việc định cư trên đất Mỹ tự do của họ đều đã phát xuất từ sắc lệnh do cố TT ban hành...Cũng hy vọng và cầu xin tấm gương bác ái của Cố TT tích cực tác động đến suy nghĩ và chính sách các vị Tổng thống hiện nay là đặt vấn đề nhân quyền, nhân đạo vốn là đạo lý nền tảng của Hoa Kỳ.”
Tiếp theo, bài nhạc "Do You Know Where You Going To" do ca sĩ Vasa trình bày. Bản nhạc này đã được ca sĩ Joen Baez hát trong buổi gây quỹ cho Thuyền Nhân vào ngày 18 tháng 7 năm 1979 trước Đài kỷ niệm TT Lincoln. Lời bản nhạc như sau:
Do you know where you're going to? Bạn có biết mình sẽ đi đâu không?
Do you like the things that life is showing you? Bạn có thích những điều trong cuộc sống mà
bạn đang thấy?
Where are you going to? Bạn sẽ đi về đâu?
Do you know? Bạn có biết không?
Do you get what you're hoping for? Bạn có nhận được những gì bạn đang mong đợi?
When you look behind you, there's no open doors. Khi bạn nhìn lại phía sau, không còn cánh cửa nào mở ra.
What are you hoping for? Bạn đang hy vọng điều gì?
Do you know? Bạn có biết không?
Bản nhạc đã được chọn để nói lên tâm trạng của những Thuyền Nhân lúc ấy đang lênh đênh trên đầu sóng ngọn gió giữa biển cả mênh mông, chưa biết là mình sẽ sống sót và trôi dạt về đâu…
Phần phụ diễn gồm những thước phim tài liệu minh họa cuộc đời và công lao của cố tổng thống Jimmy Carter... Đến khúc phim về Thuyền Nhân, do đạo diễn Đức Nguyễn thực hiện, nói lên lời tri ân và vinh danh cố TT. “I’m here because of this man’s heart... Thank you Mr.President…” Thống kê mới nhất cho biết, hiện nay có gần ba triệu người Việt sinh sống tại Hoa Kỳ trực tiếp hay gián tiếp đều thọ ơn của cố TT.
Trước khi kết thúc chương trình buổi lễ bằng cuộc thắp nến cho Tổng Thống Jimmy Carter, Nhạc sĩ Nam Lộc hát lại ca khúc Người Di Tản Buồn mà ông sáng tác vào cuối thập niên 1970s trong cao trào người Việt bỏ nước ra đi. Nói lên tâm trạng kẻ lu hương:
"Chiều nay có một người đôi mắt buồn
Nhìn xa xăm về quê hương rất xa
Chợt nghe tên Việt Nam ôi thiết tha
Và rưng rưng lệ vương mắt nhạt nhòa...
Bạn ơi đó là người di tản buồn
Ngày ra đi lặng câm trong đớn đau
Rồi đêm khuya về trong đôi mắt sâu
Đời như chôn vào con phố u sầu..."
Ban tổ chức đã phối hợp cùng nhiều hội đoàn và các cơ quan truyền thông để cộng đồng người Việt có một buổi tri ân và tưởng niệm Cố TT Jimmy Carter thật ý nghĩa và cảm động, thể hiện lên truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây", lòng biết ơn sâu sắc đối với vị Tổng Thống có trái tim nhân ái, rộng mở cách cửa tự do để đón chúng ta vào. Nội dung buổi lễ rõ ràng hiệp một ý là cầu mong cho ông được yên nghỉ, hưởng hạnh phúc trên Thiên Quốc.
Lý Liêm