Clicky

Muzeum Getta Warszawskiego / Warsaw Ghetto Museum

Muzeum Getta Warszawskiego / Warsaw Ghetto Museum Muzeum Getta Warszawskiego to instytucja w budowie. Siedzibą muzeum będzie zabytkowy kompleks Szpital Dziecięcy im. Bersohnów i Baumanów w Warszawie.

Otwarcie jest planowane na 2025 rok.

Otwórz jak zwykle

Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało wczoraj, że osiągnięte zostało wstępne porozumienie w sprawie umowy międz...
17/03/2023

Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało wczoraj, że osiągnięte zostało wstępne porozumienie w sprawie umowy między rządami Polski i Izraela o współpracy w zakresie wizyt studyjnych zorganizowanych grup młodzieży.

♦️ Wycieczki do Polski są ważnym elementem w edukacji młodych Izraelczyków. Wizyty w muzeach o tematyce żydowskiej oraz zwiedzanie terenów po dawnych niemieckich nazistowskich obozach zagłady i obozach koncentracyjnych pozwalają im poznać bliżej dziedzictwo kulturowe polskich Żydów i dowiedzieć się więcej o historii Zagłady.

♦️ Zorganizowane wyjazdy młodzieży izraelskiej do Polski zostały zawieszone w czerwcu 2022 roku. Od tego czasu trwają prace nad znalezieniem kompromisu, który pozwoliłby na dalszą wymianę kulturową między Polską i Izraelem. „Opowiadamy się za promowaniem kontaktów międzyludzkich pomiędzy Polakami i Izraelczykami, zwłaszcza w odniesieniu do młodego pokolenia” — podkreśla rzecznik prasowy polskiego MSZ Łukasz Jasina.

♦️ Polsko-izraelska młodzieżowa wymiana kulturowa ma ważne znaczenie również dla Muzeum Getta Warszawskiego. Jednym z realizowanych przez nas projektów tego typu jest Polsko-Izraelska Młodzieżowa Orkiestra Symfoniczna, która już 19 kwietnia zagra w Teatr Wielki - Opera Narodowa uroczysty koncert Pamięć i Przyszłość w ramach obchodów 80. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim. „Jego nadrzędną ideą jest przełamywanie barier i stereotypów, budowanie nowych relacji między młodym pokoleniem Polaków i Żydów. Dlatego też – pamiętając o przeszłości – zagramy koncert dla przyszłości” – powiedział dyrektor MGW Albert Stankowski.

Żegnamy Adama Sandauera – profesora fizyki, społecznika, publicystę i założyciela Stowarzyszenia Pacjentów „Primum Non N...
16/03/2023

Żegnamy Adama Sandauera – profesora fizyki, społecznika, publicystę i założyciela Stowarzyszenia Pacjentów „Primum Non Nocere” broniącego praw ofiar błędów medycznych.

Urodził się 17 grudnia 1950 roku w zasymilowanej rodzinie żydowskiej jako syn krytyka literackiego Artura Sandauera i malarki Erny Rosenstein. W młodości był działaczem opozycji antykomunistycznej. Uczestniczył w wydarzeniach marca 68' i kolportował ulotki dotyczące inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, za co został relegowany z Uniwersytetu Warszawskiego. Do działalności politycznej powrócił w czasach "Solidarności" oraz po upadku realnego socjalizmu jako doradca Konfederacji Polski Niepodległej.

W 1998 roku powołał Stowarzyszenie Pacjentów „Primum Non Nocere”, a od 2000 roku prowadził kampanie na rzecz utworzenia urzędu Rzecznika Pacjenta jako instytucji niesienia pomocy. Był inicjatorem ustawy o Rzeczniku Praw Pacjenta i prawach pacjenta. W 2008 roku powołał obywatelską koalicję "Zdrowie prawem, nie towarem".

W ostatnich latach Adam Sandauer poświęcił się zachowaniu pamięci i popularyzacji twórczości swej matki Erny Rosnstein, czego efektem jest m.in. strona internetowa: https://www.rosenstein.info/

Niech jego pamięć będzie błogosławieństwem.

W niedzielę odbyła się druga tura warsztatów "Rzeczy getta" pod kierownictwem prof. Anny Zalewskiej z Działu Naukowo-Bad...
15/03/2023

W niedzielę odbyła się druga tura warsztatów "Rzeczy getta" pod kierownictwem prof. Anny Zalewskiej z Działu Naukowo-Badawczego MGW. Tym razem uczestniczyli w nich uczniowie i uczennice z Łodzi.

♦️ Spotkanie było częścią projektu "Miła 18. Wystawa i warsztaty". Prof. Anna Zalewska zaprezentowała wybrane obiekty znalezione w trakcie wykopalisk, które MGW prowadziło na warszawskim Muranowie, a następnie zachęciła uczestniczki i uczestników spotkania o zastanowienie się nad tym, jaką rolę te przedmioty mogą odegrać we współczesności.

♦️ Po warsztatach uczniowie udali się na spacer po terenie byłego getta warszawskiego, który poprowadziła dr Wiesława Młynarczyk z Działu Edukacji MGW. Zobaczyli m.in. Pomnik Bohaterów Getta, tzw. Kopiec Anielewicza oraz dawny Umschalgplatz. Odwiedzili też dawny Szpital Bersohnów i Baumanów – docelową siedzibę Muzeum Getta Warszawskiego – gdzie mieli okazję zobaczyć więcej artefaktów wydobytych z ziemi podczas wykopalisk w okolicach ul. Miłej.

➡️ Zapraszamy nauczycieli do zapoznania się z ofertą edukacyjną MGW i kontaktu w sprawie zorganizowania lekcji w szkole lub online i spacerów edukacyjnych po terenie warszawskiego getta: [email protected]

Projekt "Miła 18. Wystawa i warsztaty" wpisuje się w program obchodów 80. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim, który dofinansowano ze środków Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Nasza docelowa siedziba, budynek dawnego Szpitala Dziecięcego im. Bersohnów i Baumanów, cieszy się rosnącym zainteresowa...
14/03/2023

Nasza docelowa siedziba, budynek dawnego Szpitala Dziecięcego im. Bersohnów i Baumanów, cieszy się rosnącym zainteresowaniem turystów i turystek! W niedzielę odwiedziła nas kolejna grupa zwiedzających – tym razem położnych z Izraela. 🇮🇱

🏥 O historii tego miejsca oraz o projektach Muzeum Getta Warszawskiego opowiedziała grupie Masza Makarowa z Działu Edukacji. To miejsce, w którym przez wiele lat leczono dzieci żydowskie i polskie. Wojenne losy szpitala, jego pacjentów i personelu bardzo poruszyły uczestniczki zwiedzania; powiedziały one, że dla nich, jako dla żydowskich położnych, to był najważniejszy obiekt, które zobaczyły w Warszawie.

„Nie płacz ciociu, widocznie było mi przeznaczone żyć tylko dziesięć lat."– z relacji Felicji Wohlfeiler, urzędniczki pr...
14/03/2023

„Nie płacz ciociu, widocznie było mi przeznaczone żyć tylko dziesięć lat."
– z relacji Felicji Wohlfeiler, urzędniczki prywatnej, urodzonej w roku 1918 i zamieszkałej w Krakowie. (Sygn. AŻIH, 301/4532)

80 lat temu, w dniach 13–14 marca 1943 roku nastąpiła ostateczna zagłada getta krakowskiego.

♦️ W rozporządzeniu wydanym przez dowódcę SS i Policji na dystrykt krakowski SS-Oberführera Juliana Schernera nakazywano mieszkańcom części getta „A”, by 13 marca 1943 r. do godzin popołudniowych spakowali swoje rzeczy i udali się na miejsce zbiórki. Osoby te, ok. 8 tys., podzielono następnie na grupy i przeprowadzono na teren obozu ZAL Plaszow. Zakazano im jednak zabrać ze sobą dzieci, które nie ukończyły czternastego roku życia. Musiały one pozostać na terenie dzielnicy, a Niemcy zapewniali, że zostaną one przetransportowane do obozu, kiedy powstanie tam specjalny barak przeznaczony właśnie dla nich. Tylko nieliczne z nich, dzięki protekcji lub przy pomocy różnych forteli (np. ukryte w plecakach lub na wozach z rzeczami przewożonymi do obozu), udało się tego dnia zabrać do Plaszowa. Pozostałe trafiły do gettowego sierocińca.

♦️ 14 marca 1943 r. los getta krakowskiego został przypieczętowany. Okupanci przystąpili do likwidacji części „B”. Działania te miały znacznie bardziej brutalny i krwawy charakter. Niezdolnych do transportu, np. małe dzieci, starszych i chorych, zamordowano na terenie getta. Szczególnie dramatyczny przebieg miały wydarzenia w sierocińcu. W zaułkach, na ulicach leżały ciała zabitych. Policjanci żydowscy zabierali je, a zwłoki wywozili do masowych grobów na terenie obozu ZAL Plaszow. Podczas akcji likwidacyjnej i w kilku późniejszych dni, kiedy porządkowano teren getta, zamordowano ponad 700 osób. Zdolnych do pracy, co najmniej 8 tys. osób zamknięto w obozie Plaszow, zaś ok 2 tys. osób wywieziono do KL Auschwitz II Birkenau. Tam większość z nich zginęła w komorach gazowych.

➡️ Zachęcamy do lektury felietonu dr Martyny Grądzkiej-Rejak z Działu Naukowo-Badawczego MGW, w którym znajdują się relacje Ocalałych z krakowskiego getta: https://1943.pl/artykul/80-rocznica-likwidacji-getta-krakowskiego-13-14-marca-1943-r/

📸 Wysiedlanie Żydów z Krakowa. Wysiedlani Żydzi wsiadają do wagonów towarowych na Dworcu Głównym (IPN); krakowscy Żydzi ładujący swój dobytek ruchomy na furmanki (MGW); Żyd z opaską na ramieniu na rogu ulicy w Krakowie (MGW).

W miniony wtorek prof. Anna Zalewska poprowadziła warsztaty „Rzeczy getta” dla uczniów szkół znajdujących się na terenie...
13/03/2023

W miniony wtorek prof. Anna Zalewska poprowadziła warsztaty „Rzeczy getta” dla uczniów szkół znajdujących się na terenie byłego getta warszawskiego. Spotkanie odbyło się w Klub Babel przy warszawskim oddziale TSKŻ-Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce.

♦️ Uczestnicy i uczestniczki warsztatów mieli okazję zobaczyć wybrane obiekty znalezione w trakcie badań archeologicznych w pobliżu tzw. bunkra Anielewicza oraz zastanowić się, jaką rolę te wydobyte z podziemia rzeczy mogą odegrać we współczesności. W trakcie spotkania uczniowie zapoznali się też z podstawową terminologią z zakresu badań historycznych.

♦️ W warsztatach wzięło udział kilkunastu uczniów z kilku szkół biorących udział w projekcie edukacyjnym MGW. Głównym celem projektu jest opisanie lub zrekonstruowanie miejsca, w którym obecnie znajduje się szkoła, a następnie stworzenie o nim krótkiego filmu dokumentalnego. Przedmioty, które wzbudziły największe zainteresowanie uczniów, mogą zostać wykorzystane w nagraniu.

➡️ Zapraszamy nauczycieli do zapoznania się z ofertą edukacyjną MGW i kontaktu w sprawie zorganizowania lekcji w szkole lub online i spacerów edukacyjnych po terenie warszawskiego getta: [email protected]

Zapraszamy na kolejną odsłonę naszego cyklu . Spójrzmy na widok z Placu Mirowskiego w kierunku Solnej. Od prawej kamieni...
12/03/2023

Zapraszamy na kolejną odsłonę naszego cyklu . Spójrzmy na widok z Placu Mirowskiego w kierunku Solnej. Od prawej kamienice Plac Mirowski 8,10 i stojąca do dnia dzisiejszego – Plac Mirowski 12.

„Dziś rano zamknięto bazary w getcie: na Grzybowskiej róg Ciepłej i na Lesznie 42. Wszystkim handlarzom i kupcom zabrano znalezione u nich pieniądze, zarekwirowano również towary, a potem zażądano okupu. Mój sąsiad, mieszkający ze mną w drzwi, był właśnie wczoraj w «Sądach», kiedy dokonywano tam konfiskaty pieniędzy u Żydów. Niemieccy żandarmi wepchnęli wszystkich Żydów do wielkiego hallu, gdzie agenci przeprowadzali rewizję osobistą i zabierali wszystko, co tylko znaleźli: od pieniędzy począwszy, a skończywszy na wartościowych przedmiotach. Bito przy tym Żydów.”

– Abraham Lewin, Dziennik (s. 80–81).

📸 archiwalne: Muzeum Getta Warszawskiego
📸 współczesne: Janusz Wąż

⚪ ⚪

https://1943.pl/

W naszym cyklu  prezentujemy kolejną fotografię pochodzącą ze zbiorów Muzeum Getta Warszawskiego. Prosimy o pomoc w usta...
11/03/2023

W naszym cyklu prezentujemy kolejną fotografię pochodzącą ze zbiorów Muzeum Getta Warszawskiego. Prosimy o pomoc w ustaleniu tożsamości sfotografowanych osób oraz miejsca wykonania fotografii.

⚪️ ⚪️

https://1943.pl/

10/03/2023
Chanukija z XVIII wieku — nowy obiekt w kolekcji MGW

Kolekcja Muzeum Getta Warszawskiego wzbogaciła się o wyjątkowy eksponat – wykonaną z brązu monumentalną chanukiją o wysokości 162,5 cm. Trzon świecznika podtrzymywany jest przez trzy lwy, a część górna zwieńczona jest postacią orła.

🕎 Chanuka to trwające osiem dni radosne święto upamiętniające ponowne poświęcenie Świątyni Jerozolimskiej po Powstaniu Machabeuszy. Każdego dnia zapala się kolejną świecę na ośmioramiennym świeczniku zwanym chanukiją.

🕍 Zdaniem naszego eksperta ds. naukowych rabina Davida Bermana, na świecie zachowało się zaledwie dziesięć chanukiji tego rodzaju. Stanowią one część kolekcji m.in. Muzeum Żydowskiego w Nowym Jorku oraz Muzeum Żydowskiego w Budapeszcie. Najważniejsze jest jednak to, że nabyty przez MGW świecznik jest prawie identyczny do tego ze słynnej Wielkiej Synagogi na Tłomackiem, który jest obecnie prezentowany w Heichal Shlomo (dawnej siedzibie Naczelnego Rabinatu Izraela) w Jerozolimie.

🦅 Na podstawie mocnego podobieństwa do innych obiektów, widocznego m.in. w zdobiącej świecznik figurze orła, eksperci datują chanukiję na koniec XVIII wieku. Dziś stanowi ona ogromną wartość dla naszej kolekcji sztuki sakralnej oraz jeden z najbardziej imponujących artefaktów pochodzących z terenów Polski.

Wczoraj pod tablicą pamiątkową na Dworcu Gdańskim w Warszawie odbyło się spotkanie upamiętniające polskich Żydów, którzy...
09/03/2023

Wczoraj pod tablicą pamiątkową na Dworcu Gdańskim w Warszawie odbyło się spotkanie upamiętniające polskich Żydów, którzy w konsekwencji wydarzeń Marca ‘68 musieli opuścić kraj. Muzeum Getta Warszawskiego reprezentowała główna specjalistka ds. edukacji dr Wiesława Młynarczyk.

♦️ W wyniku antysemickiej kampanii życie marca 68' żydowskie w Polsce zamarło. Tysiące studentów zostało relegowanych z uczelni, a blisko 500 wykładowców akademickich zostało zwolnionych. Cenzura zablokowała pracę licznym reżyserom, literatom czy dziennikarzom. Efektem tego był exodus blisko 15 tysięcy Polaków żydowskiego pochodzenia, którym przy wyjeździe odebrano polskie obywatelstwo. Dworzec Gdański w Warszawie stał się symbolem pożegnania z krajem, który marcowi emigranci uważali za swój dom.

„Wprawdzie dzieje emigracji marcowej nie były tak tragiczne jak inne katastrofy, które spadały na Żydów w XX wieku; niemniej emigrantom nie oszczędzono upokorzeń. Wielu zetknęło się z przemocą państwa i antysemityzmem swoich sąsiadów, każdy utracił swoje własne miejsce na ziemi” – powiedziała dyrektorka Teatr Żydowski oraz Fundacji Shalom Gołda Tencer, otwierając tegorocznie spotkanie. Wspomniała również o inicjatywie „księgi pamięci pokolenia”, która ma zawrzeć wspomnienia emigrantów marcowych i ich potomków.

♦️ W ramach obchodów 55. rocznicy wydarzeń marca 1968 r. w Teatrze Żydowskim odbyła się premiera spektaklu „Podróżnicy” w reżyserii Gosi Dębskiej. Na kolejne dni zaplanowano m.in: dyskusję wokół wydarzeń Marca ’68, pokaz filmów na temat emigracji marcowej oraz czytanie performatywne na podstawie sztuki Aleksandra Rotnera „Widokówka”.

➡️ Więcej informacji o wczorajszych obchodach na stronie: https://1943.pl/artykul/55-rocznica-wydarzen-marca-68/

📸 Renata Zawadzka-Ben Dor/Teatr Żydowski w Warszawie

 81 lat temu, 9 marca 1942 roku, zaledwie kilka tygodniu po konferencji w Wannsee, nastąpiła zagłada mieleckiej społeczn...
09/03/2023

81 lat temu, 9 marca 1942 roku, zaledwie kilka tygodniu po konferencji w Wannsee, nastąpiła zagłada mieleckiej społeczności żydowskiej.

♦️ Jak pisze Adam Krempa, "Żydzi dostali pół godziny na spakowanie najniezbędniejszych rzeczy i opuszczenie mieszkań. Każdy mógł zabrać ze sobą bagaż do 25 kg. Do każdego domu wchodził granatowy policjant oraz SS-man mając w ręku spis członków rodziny. Żydów spędzono na Rynek, gdzie odbyła się wstępna selekcja."

♦️ W raptem kilka godzin Mielec stracił połowę swoich mieszkańców. Blisko 5 tysięcy zgromadzonych osób podzielono na trzy grupy – ok. 450 osób starszych i chorych zostało niemal natychmiast zamordowanych, blisko 750 młodych mężczyzn i kobiet wysłano do obozu pracy w Pustkowie, pozostałych z kolei wywieziono do gett w Bełzie, Białej Podlaskiej, Dubience, Włodawie, Krasnymstawie, Międzyrzeczu i Parczewie, skąd ostatecznie trafili do komór gazowych Bełżca. Mielec stał się pierwszym miastem w Generalnym Gubernatorstwie, które Niemcy ogłosili jako judenrein („wolne od Żydów”).

👉 Przychodzimy z dobrą informacją dla osób zainteresowanych historią Mielca, polskich Żydów oraz dziejów II wojny światowej: publikacja "Sztetl Mielec" Andrzeja Krempy jest już dostępna w sklepie Muzeum Getta Warszawskiego. Zapraszamy do zapoznania się z historią mieleckich Żydów od okresu międzywojennego aż po ich zagładę w 1942 roku: https://sklep.1943.pl/pl/p/Sztetl-Mielec.-Z-historii-mieleckich-Zydow/46

Dziś obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Kobiet. Nie ma lepszej okazji do przeczytania najnowszego felietonu Agaty Olen...
08/03/2023

Dziś obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Kobiet. Nie ma lepszej okazji do przeczytania najnowszego felietonu Agaty Olenderek z cyklu poświęconego polskim życiorysom polskich Żydówek – w dzisiejszej jego odsłonie Nora Ney!

♦️ Kilka lat przed wybuchem II wojny światowej, w 1933 roku aktorka filmowa Nora Ney została uznana „Królową Ekranu” w plebiscycie polskiej publiczności ogłoszonym na łamach pisma „Kino”, odbierając ten tytuł samej Jadwidze Smosarskiej. Urodziła się jako Sonia Nejman. Nigdy nie zagrała w filmie pod swoim prawdziwym nazwiskiem. Świadomie współpracowała z prasą w stworzeniu swojego wizerunku kobiety zarówno zmysłowej, jak i bardzo tajemniczej. Nazywano ją nawet „polską Gretą Garbo”.

♦️ Myliła tropy, opowiadając o swoich aktorskich początkach. Podawała różne daty urodzenia i jego miejsce. To było bardzo częste, jeżeli chodzi o aktorki filmowe XX wieku. Ale w jej przypadku nie chodziło o sztuczne odmłodzenie się, ale przede wszystkim ukrycie żydowskiego pochodzenia, które nie było atutem w przedwojennym kinie. Wówczas żadna światowa ani polska gwiazda kina nie była takiego pochodzenia, co należy traktować jako bardzo ponury znak tamtych czasów…

➡️ Cały tekst dostępny na stronie: https://1943.pl/artykul/nora-ney-czyli-jak-zostac-gwiazda-przedwojennego-polskiego-kina/

📸 Nora Ney (Polona); "Kino" nr 17-24 (1932); Eugeniusz Bodo i Nora Ney podczas zwiedzania Krakowa (NAC); afisz filmu "Zew Morza", reż. Henryk Szaro (1927)

 79 lat temu, 7 marca 1944 roku bunkier "Krysia" został zadenuncjowany. Dziś przy tablicy pamiątkowej w miejscu dawnego ...
07/03/2023

79 lat temu, 7 marca 1944 roku bunkier "Krysia" został zadenuncjowany. Dziś przy tablicy pamiątkowej w miejscu dawnego bunkra odbyła się ceremonia upamiętnienia ukrywających się w bunkrze Żydów oraz opiekującej się nimi rodzin Wolskich.

♦️ Bunkier „Krysia”, który znajdował się pod terenem szklarni na posesji ogrodnika Mieczysława Wolskiego przy ul. Grójeckiej 81, był najprawdopodobniej największym w Warszawie schronieniem wybudowanym w celu pomocy Żydom. W latach 1942–1944 w bunkrze ukrywało się 38 Żydów, między innymi „kronikarz getta” Emanuel Ringelblum z żoną Judytą i synem Urim.

♦️ Niemieccy okupanci dowiedzieli się o istnieniu bunkru najprawdopodobniej w wyniku donosu złożonego przez Polaka. 7 marca 1944 roku „Krysia” została otoczona przez oddziały gestapo: wszyscy mieszkańcy bunkru wywiezieni zostali do więzienia na Pawiaku, gdzie katowano ich przez dwa dni. 10 marca więźniów zapędzono na tereny ruin po getcie i zamordowano. Wraz z żydowskimi więźniami rozstrzelano też Mieczysława Wolskiego i jego siostrzeńca Janusza Wysockiego.

♦️ Tablicę upamiętniającą mieszkańców bunkru „Krysia” oraz rodzinę Wolskich odsłonięto na ścianie budynku przy ul. Grójeckiej 77 w 1990 roku. W 2021 roku skwer, znajdujący się w miejscu dawnego domu Wolskich, otrzymał nazwę skweru Rodziny Wolskich.

♦️ Tegoroczne uroczystości rozpoczęły się od przemówienia dyrektorki Żydowski Instytut Historyczny Moniki Krawczyk. W ceremonii wzięli udział również przedstawiciele: Muzeum Getta Warszawskiego, oddziału Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie, Ambasada Izraela w Polsce, Gmina Żydowska w Warszawie, Instytut Pileckiego oraz Ochota - dzielnica m.st. Warszawy.

📸 Robert Wilczyński

🎼 Jedną z inicjatyw, w które Muzeum Getta Warszawskiego jest zaangażowane w tym roku, jest projekt młodzieżowej wymiany ...
07/03/2023

🎼 Jedną z inicjatyw, w które Muzeum Getta Warszawskiego jest zaangażowane w tym roku, jest projekt młodzieżowej wymiany kulturowej między Polską a Izraelem. Mamy przyjemność poinformować, że polska część projektu – Chór Dziecięcy Miasta Łodzi – gości aktualnie u naszych izraelskich partnerów, realizując intensywny program muzyczny, edukacyjny i kulturowy.

🇮🇱 W ramach wizyty w Izraelu chór odwiedził Polish Institute Tel Aviv i מרכז משמעו"ת - Mashmaut center, gdzie uczestnicy i uczestniczki projektu wzięli udział w spotkaniu z 99-letnim Ocalałym z getta łódzkiego. Dalszy program obejmuje udział w purimowym karnawale, wycieczkę nad Jezioro Galilejskie i odwiedziny świętych miejsc religii chrześcijańskiej. Pobyt członków i członkiń łódzkiego chóru zwieńczy koncert w Kiryat Motzkin, który odbędzie się w najbliższy czwartek.

🎶 Wspólne występy chóru Kove Tembel oraz chóru dziecięcego z Łodzi będą wyrazem hołdu dla wszystkich polskich i żydowskich ofiar niemieckiego terroru w czasie II wojny światowej. Spotkanie młodzieży polsko-izraelskiej i przygotowania do występu staną się platformą do przełamywania barier, budowania wzajemnego szacunku do wspólnej, wielowiekowej historii oraz początkiem osobistych przyjaźni. Filmu dokumentalny o tym procesie zastanie pokazany w kanałach internetowych Muzeum Getta Warszawskiego oraz izraelskich partnerów.

06/03/2023
Rabin David Berman o Megilat Ester

Dziś o zachodzie słońca rozpoczyna się Purim, zwane czasem żydowskim karnawałem. Wszystkim świętującym życzymy Chag Purim Sameach! Z tej okazji nasz ekspert naukowy, rabin David Berman opowie o związanej z obchodami tego święta Megilat Ester.

📜 Megila (hebr. zwój) to określenie pięciu ksiąg biblijnych („hamesz megilot”), które są nierozerwalnie związane z obchodami wybranych świąt żydowskich. Jeden z najstarszych znanych poematów miłosnych – Pieśń nad pieśniami – odczytuje się w synagodze podczas Pesach, z kolei w trakcie Szawuot Księgę Rut. W Tisza be-Aw na znak upamiętnienia zburzenia Świątyni Jerozolimskiej wybrzmiewają wersy Lamentacji, natomiast na święto szałasów, Sukkot – słowa Koheleta.

🕍 Jednak to do Księgi Estery określenie megili przylgnęło najmocniej, stając się równorzędnym synonimem jej formalnej nazwy. Nie znaczy to, że jej treść wiedzie prym nad pozostałymi czterema megilot. Jednak tylko tę odczytuje się z prawdziwego, ręcznie zapisanego zwoju pergaminu, czemu towarzyszy niepowtarzalny rytuał – słuchacze robią hałas specjalnymi grzechotkami za każdym razem, gdy imię Hamana pojawia się w opowieści. Pomimo tego kolektywnego zwyczaju, posiadanie własnego egzemplarzu megili było normą dla każdego żydowskiego domostwa, w związku z czym rzemieślnicy wkładali wiele wysiłku w ilustrowanie tekstu zwoju i produkowanie wyszukanych, zdobionych futerałów z drewna bądź srebra.

🎉🎭🎊 Co ciekawe, Megilat Ester to jedyna księga biblijna, w której ani razu nie pada imię Boga. Opowiada historię ocalenia Żydów przed Hamanem, który dążył do ich zagłady na terenie całej Persji. Opowieść tę upamiętnia radosne święto Purim, obchodzone 14 i 15 adar, które przypadają na początek najbliższego tygodnia. Megila zostanie odczytana dwukrotnie: w poniedziałek po zachodzie słońca oraz we wtorkowy poranek. Spośród innych towarzyszących temu świętu tradycji warto wspomnieć karnawałowe przebrania, okazjonalne wypieki zwane hamantaszami, purimszpile, czyli tematyczne spektakle oraz adlojadę – purimową paradę, w trakcie której zwyczajowo spożywa się znaczne ilości alkoholu. 🥂

Tym razem w ramach naszego cyklu  przeniesiemy się na ulicę Twardą, przy wylocie Mariańskiej. Widok w kierunku Placu Grz...
05/03/2023

Tym razem w ramach naszego cyklu przeniesiemy się na ulicę Twardą, przy wylocie Mariańskiej. Widok w kierunku Placu Grzybowskiego. Po prawej narożna kamienica Twarda 7/Mariańska 12.

"Byłem w internacie na Śliskiej, opowiedziałem dziewczynkom bajkę o Kocie w Butach.

Byłem w internacie na Twardej, opowiedziałem chłopcom bajkę o Waligórze. Bardzo byli zadowoleni. I ja rad byłem, że mogłem dać coś także nie swoim, nie tylko własnym swoim dzieciom.
Przyjemnie dawać, nie odbierając nikomu, nie krzywdząc nikogo.

I przyszło mi na myśl, że nasi średni i starsi, że nasze Kółko Pożytecznych Rozrywek albo koło zuchów mogą wprowadzić obowiązek uprzyjemniania czasu dzieciom z innych internatów – może na początek tylko z internatów na Śliskiej i na Twardej, gdzie mniej jest dzieci, więc mniej personelu, więc personel zajęty jest bardzo, więc mało mają bajek i innych rozrywek.”

– „Janusz Korczak w getcie. Nowe źródła” (s. 176).

📸 archiwalne: Muzeum Getta Warszawskiego
📸 współczesne: Janusz Wąż

⚪ ⚪

https://1943.pl/

Adres

Ulica Zielna 39, Piętro VI
Warsaw
00-108

metro: Stacja Świętokrzyska

Telefon

+48603133940

Strona Internetowa

Ostrzeżenia

Bądź na bieżąco i daj nam wysłać e-mail, gdy Muzeum Getta Warszawskiego / Warsaw Ghetto Museum umieści wiadomości i promocje. Twój adres e-mail nie zostanie wykorzystany do żadnego innego celu i możesz zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie.

Skontaktuj Się Z Firmę

Wyślij wiadomość do Muzeum Getta Warszawskiego / Warsaw Ghetto Museum:

Widea

Kategoria

Muzeum Getta Warszawskiego/Warsaw Ghetto Museum

Szpital dziecięcy pomiędzy ulicami Śliską a Sienną powstał w latach 1876–1878, dzięki dwóm zasłużonym dla Warszawy rodzinom żydowskich przemysłowców i filantropów Bersohnów i Baumanów. Piętrowy gmach projektu Artura Goebla, z wejściem od ulicy Śliskiej, wyróżniał się na tle pobliskich kamienic wyważoną formą.

Szpital, liczący początkowo 24 łóżka, przyjmował chore dzieci bez względu na wyznanie.

W latach 1927-30 został rozbudowany według projektu Henryka Stifelmana, architekta związanego z Gminą Żydowską w Warszawie. Gmach podwyższono o jedno piętro, od strony ulicy Śliskiej dodano półkolisty ryzalit, a od Siennej – szeroki taras dla dzieci cierpiących na choroby płuc. Wówczas stał się jednym z najnowocześniejszych w Polsce.

W listopadzie 1940 roku szpital znalazł się na terenie tzw. małego getta i działał aż do tzw. Wielkiej Akcji Wysiedleńczej w 1942 r. W Powstaniu Warszawskim służył jako lazaret dla Zgrupowania AK Chrobry II.


Komentarze

Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało wczoraj, że osiągnięte zostało wstępne porozumienie w sprawie umowy między rządami Polski i Izraela o współpracy w zakresie wizyt studyjnych zorganizowanych grup młodzieży.

♦️ Wycieczki do Polski są ważnym elementem w edukacji młodych Izraelczyków. Wizyty w muzeach o tematyce żydowskiej oraz zwiedzanie terenów po dawnych niemieckich nazistowskich obozach zagłady i obozach koncentracyjnych pozwalają im poznać bliżej dziedzictwo kulturowe polskich Żydów i dowiedzieć się więcej o historii Zagłady.

♦️ Zorganizowane wyjazdy młodzieży izraelskiej do Polski zostały zawieszone w czerwcu 2022 roku. Od tego czasu trwają prace nad znalezieniem kompromisu, który pozwoliłby na dalszą wymianę kulturową między Polską i Izraelem. „Opowiadamy się za promowaniem kontaktów międzyludzkich pomiędzy Polakami i Izraelczykami, zwłaszcza w odniesieniu do młodego pokolenia” — podkreśla rzecznik prasowy polskiego MSZ Łukasz Jasina.

♦️ Polsko-izraelska młodzieżowa wymiana kulturowa ma ważne znaczenie również dla Muzeum Getta Warszawskiego. Jednym z realizowanych przez nas projektów tego typu jest Polsko-Izraelska Młodzieżowa Orkiestra Symfoniczna, która już 19 kwietnia zagra w Teatr Wielki - Opera Narodowa uroczysty koncert Pamięć i Przyszłość w ramach obchodów 80. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim. „Jego nadrzędną ideą jest przełamywanie barier i stereotypów, budowanie nowych relacji między młodym pokoleniem Polaków i Żydów. Dlatego też – pamiętając o przeszłości – zagramy koncert dla przyszłości” – powiedział dyrektor MGW Albert Stankowski.
Żegnamy Adama Sandauera – profesora fizyki, społecznika, publicystę i założyciela Stowarzyszenia Pacjentów „Primum Non Nocere” broniącego praw ofiar błędów medycznych.

Urodził się 17 grudnia 1950 roku w zasymilowanej rodzinie żydowskiej jako syn krytyka literackiego Artura Sandauera i malarki Erny Rosenstein. W młodości był działaczem opozycji antykomunistycznej. Uczestniczył w wydarzeniach marca 68' i kolportował ulotki dotyczące inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, za co został relegowany z Uniwersytetu Warszawskiego. Do działalności politycznej powrócił w czasach "Solidarności" oraz po upadku realnego socjalizmu jako doradca Konfederacji Polski Niepodległej.

W 1998 roku powołał Stowarzyszenie Pacjentów „Primum Non Nocere”, a od 2000 roku prowadził kampanie na rzecz utworzenia urzędu Rzecznika Pacjenta jako instytucji niesienia pomocy. Był inicjatorem ustawy o Rzeczniku Praw Pacjenta i prawach pacjenta. W 2008 roku powołał obywatelską koalicję "Zdrowie prawem, nie towarem".

W ostatnich latach Adam Sandauer poświęcił się zachowaniu pamięci i popularyzacji twórczości swej matki Erny Rosnstein, czego efektem jest m.in. strona internetowa: https://www.rosenstein.info/

Niech jego pamięć będzie błogosławieństwem.
Webinar poświęcony postaci komendanta Żydowskiego Związku Wojskowego Pawła Frenkla, o którym wiadomo niewiele. Wydawało się, że nie zachowały się żadne dokumenty ani zdjęcia, które potwierdzałyby jego tożsamość. Yossi Suede z Menachem Begin Heritage Center w Jerozolimie przedstawi możliwą identyfikację Frenkla na podstawie odnalezionych relacji.
W niedzielę odbyła się druga tura warsztatów "Rzeczy getta" pod kierownictwem prof. Anny Zalewskiej z Działu Naukowo-Badawczego MGW. Tym razem uczestniczyli w nich uczniowie i uczennice z Łodzi.

♦️ Spotkanie było częścią projektu "Miła 18. Wystawa i warsztaty". Prof. Anna Zalewska zaprezentowała wybrane obiekty znalezione w trakcie wykopalisk, które MGW prowadziło na warszawskim Muranowie, a następnie zachęciła uczestniczki i uczestników spotkania o zastanowienie się nad tym, jaką rolę te przedmioty mogą odegrać we współczesności.

♦️ Po warsztatach uczniowie udali się na spacer po terenie byłego getta warszawskiego, który poprowadziła dr Wiesława Młynarczyk z Działu Edukacji MGW. Zobaczyli m.in. Pomnik Bohaterów Getta, tzw. Kopiec Anielewicza oraz dawny Umschalgplatz. Odwiedzili też dawny Szpital Bersohnów i Baumanów – docelową siedzibę Muzeum Getta Warszawskiego – gdzie mieli okazję zobaczyć więcej artefaktów wydobytych z ziemi podczas wykopalisk w okolicach ul. Miłej.

➡️ Zapraszamy nauczycieli do zapoznania się z ofertą edukacyjną MGW i kontaktu w sprawie zorganizowania lekcji w szkole lub online i spacerów edukacyjnych po terenie warszawskiego getta: [email protected]

Projekt "Miła 18. Wystawa i warsztaty" wpisuje się w program obchodów 80. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim, który dofinansowano ze środków Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Nasza docelowa siedziba, budynek dawnego Szpitala Dziecięcego im. Bersohnów i Baumanów, cieszy się rosnącym zainteresowaniem turystów i turystek! W niedzielę odwiedziła nas kolejna grupa zwiedzających – tym razem położnych z Izraela. 🇮🇱

🏥 O historii tego miejsca oraz o projektach Muzeum Getta Warszawskiego opowiedziała grupie Masza Makarowa z Działu Edukacji. To miejsce, w którym przez wiele lat leczono dzieci żydowskie i polskie. Wojenne losy szpitala, jego pacjentów i personelu bardzo poruszyły uczestniczki zwiedzania; powiedziały one, że dla nich, jako dla żydowskich położnych, to był najważniejszy obiekt, które zobaczyły w Warszawie.
„Nie płacz ciociu, widocznie było mi przeznaczone żyć tylko dziesięć lat."
– z relacji Felicji Wohlfeiler, urzędniczki prywatnej, urodzonej w roku 1918 i zamieszkałej w Krakowie. (Sygn. AŻIH, 301/4532)

80 lat temu, w dniach 13–14 marca 1943 roku nastąpiła ostateczna zagłada getta krakowskiego.

♦️ W rozporządzeniu wydanym przez dowódcę SS i Policji na dystrykt krakowski SS-Oberführera Juliana Schernera nakazywano mieszkańcom części getta „A”, by 13 marca 1943 r. do godzin popołudniowych spakowali swoje rzeczy i udali się na miejsce zbiórki. Osoby te, ok. 8 tys., podzielono następnie na grupy i przeprowadzono na teren obozu ZAL Plaszow. Zakazano im jednak zabrać ze sobą dzieci, które nie ukończyły czternastego roku życia. Musiały one pozostać na terenie dzielnicy, a Niemcy zapewniali, że zostaną one przetransportowane do obozu, kiedy powstanie tam specjalny barak przeznaczony właśnie dla nich. Tylko nieliczne z nich, dzięki protekcji lub przy pomocy różnych forteli (np. ukryte w plecakach lub na wozach z rzeczami przewożonymi do obozu), udało się tego dnia zabrać do Plaszowa. Pozostałe trafiły do gettowego sierocińca.

♦️ 14 marca 1943 r. los getta krakowskiego został przypieczętowany. Okupanci przystąpili do likwidacji części „B”. Działania te miały znacznie bardziej brutalny i krwawy charakter. Niezdolnych do transportu, np. małe dzieci, starszych i chorych, zamordowano na terenie getta. Szczególnie dramatyczny przebieg miały wydarzenia w sierocińcu. W zaułkach, na ulicach leżały ciała zabitych. Policjanci żydowscy zabierali je, a zwłoki wywozili do masowych grobów na terenie obozu ZAL Plaszow. Podczas akcji likwidacyjnej i w kilku późniejszych dni, kiedy porządkowano teren getta, zamordowano ponad 700 osób. Zdolnych do pracy, co najmniej 8 tys. osób zamknięto w obozie Plaszow, zaś ok 2 tys. osób wywieziono do KL Auschwitz II Birkenau. Tam większość z nich zginęła w komorach gazowych.

➡️ Zachęcamy do lektury felietonu dr Martyny Grądzkiej-Rejak z Działu Naukowo-Badawczego MGW, w którym znajdują się relacje Ocalałych z krakowskiego getta: https://1943.pl/artykul/80-rocznica-likwidacji-getta-krakowskiego-13-14-marca-1943-r/

📸 Wysiedlanie Żydów z Krakowa. Wysiedlani Żydzi wsiadają do wagonów towarowych na Dworcu Głównym (IPN); krakowscy Żydzi ładujący swój dobytek ruchomy na furmanki (MGW); Żyd z opaską na ramieniu na rogu ulicy w Krakowie (MGW).
W miniony wtorek prof. Anna Zalewska poprowadziła warsztaty „Rzeczy getta” dla uczniów szkół znajdujących się na terenie byłego getta warszawskiego. Spotkanie odbyło się w Klub Babel przy warszawskim oddziale TSKŻ-Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce.

♦️ Uczestnicy i uczestniczki warsztatów mieli okazję zobaczyć wybrane obiekty znalezione w trakcie badań archeologicznych w pobliżu tzw. bunkra Anielewicza oraz zastanowić się, jaką rolę te wydobyte z podziemia rzeczy mogą odegrać we współczesności. W trakcie spotkania uczniowie zapoznali się też z podstawową terminologią z zakresu badań historycznych.

♦️ W warsztatach wzięło udział kilkunastu uczniów z kilku szkół biorących udział w projekcie edukacyjnym MGW. Głównym celem projektu jest opisanie lub zrekonstruowanie miejsca, w którym obecnie znajduje się szkoła, a następnie stworzenie o nim krótkiego filmu dokumentalnego. Przedmioty, które wzbudziły największe zainteresowanie uczniów, mogą zostać wykorzystane w nagraniu.

➡️ Zapraszamy nauczycieli do zapoznania się z ofertą edukacyjną MGW i kontaktu w sprawie zorganizowania lekcji w szkole lub online i spacerów edukacyjnych po terenie warszawskiego getta: [email protected]
Zapraszamy na kolejną odsłonę naszego cyklu . Spójrzmy na widok z Placu Mirowskiego w kierunku Solnej. Od prawej kamienice Plac Mirowski 8,10 i stojąca do dnia dzisiejszego – Plac Mirowski 12.

„Dziś rano zamknięto bazary w getcie: na Grzybowskiej róg Ciepłej i na Lesznie 42. Wszystkim handlarzom i kupcom zabrano znalezione u nich pieniądze, zarekwirowano również towary, a potem zażądano okupu. Mój sąsiad, mieszkający ze mną w drzwi, był właśnie wczoraj w «Sądach», kiedy dokonywano tam konfiskaty pieniędzy u Żydów. Niemieccy żandarmi wepchnęli wszystkich Żydów do wielkiego hallu, gdzie agenci przeprowadzali rewizję osobistą i zabierali wszystko, co tylko znaleźli: od pieniędzy począwszy, a skończywszy na wartościowych przedmiotach. Bito przy tym Żydów.”

– Abraham Lewin, Dziennik (s. 80–81).

📸 archiwalne: Muzeum Getta Warszawskiego
📸 współczesne: Janusz Wąż

⚪ ⚪

https://1943.pl/
W naszym cyklu prezentujemy kolejną fotografię pochodzącą ze zbiorów Muzeum Getta Warszawskiego. Prosimy o pomoc w ustaleniu tożsamości sfotografowanych osób oraz miejsca wykonania fotografii.

⚪️ ⚪️

https://1943.pl/
Kolekcja Muzeum Getta Warszawskiego wzbogaciła się o wyjątkowy eksponat – wykonaną z brązu monumentalną chanukiją o wysokości 162,5 cm. Trzon świecznika podtrzymywany jest przez trzy lwy, a część górna zwieńczona jest postacią orła.

🕎 Chanuka to trwające osiem dni radosne święto upamiętniające ponowne poświęcenie Świątyni Jerozolimskiej po Powstaniu Machabeuszy. Każdego dnia zapala się kolejną świecę na ośmioramiennym świeczniku zwanym chanukiją.

🕍 Zdaniem naszego eksperta ds. naukowych rabina Davida Bermana, na świecie zachowało się zaledwie dziesięć chanukiji tego rodzaju. Stanowią one część kolekcji m.in. Muzeum Żydowskiego w Nowym Jorku oraz Muzeum Żydowskiego w Budapeszcie. Najważniejsze jest jednak to, że nabyty przez MGW świecznik jest prawie identyczny do tego ze słynnej Wielkiej Synagogi na Tłomackiem, który jest obecnie prezentowany w Heichal Shlomo (dawnej siedzibie Naczelnego Rabinatu Izraela) w Jerozolimie.

🦅 Na podstawie mocnego podobieństwa do innych obiektów, widocznego m.in. w zdobiącej świecznik figurze orła, eksperci datują chanukiję na koniec XVIII wieku. Dziś stanowi ona ogromną wartość dla naszej kolekcji sztuki sakralnej oraz jeden z najbardziej imponujących artefaktów pochodzących z terenów Polski.
x

Inne Muzea historyczne w Warsaw (pokaż wszystkie)

Bitwa o Olszynkę Grochowską Wężowe Opowieści Multimedialna Wystawa DA VINCI Wystawa Napoleon Bonaparte TV Stacja Mediacja WSZECHNICA Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka Kresy-Siberia Foundation / Fundacja Kresy-Syberia  www.Kresy-Siberia.org LIPIEC: RÓŻA WIATRÓW Fotoplastikon 3D 622 Upadki Muzeum Historii Pałacu Saskiego Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego Dom Spotkań z Historią Żydowski Instytut Historyczny / Jewish Historical Institute Muzeum Niepodległości