Mauzoleum Walki i Męczeństwa - Mausoleum of Struggle and Martyrdom

14/04/2022

Spokojnych i zdrowych Świąt Zmartwychwstania Pańskiego
oraz nadziei i pogody ducha na nadchodzące dni

życzy
Dyrekcja Muzeum Niepodległości w Warszawie
wraz z pracownikami!

Wesołego Alleluja! 💛🐥🐰

14/04/2022

Photos from Muzeum Niepodległości's post

12/04/2022

Photos from Muzeum Więzienia Pawiak - Museum of Pawiak Prison's post

11/04/2022

Szanowni Państwo,
uprzejmie informujemy, że w Wielką Sobotę 16 kwietnia 2022 r. Mauzoleum Walki i Męczeństwa oraz Muzeum Więzienia Pawiak będą zamknięte dla zwiedzających. Za niedogodności przepraszamy.

11/04/2022

We wtorek 12 kwietnia 2022 r. o g. 11.00 zapraszamy do Muzeum Więzienia Pawiak (oddziału Muzeum Niepodległości) na uroczystość pt. „Bądźcie spokojni, nic ode mnie nie wyjdzie” – upamiętniającą Iwonę Krugłowską, działaczkę Polskiego Państwa Podziemnego. Współorganizatorem wydarzenia jest Poczta Polska, która wydała znaczek z wizerunkiem tragicznie zmarłej konspiratorki. Oprócz znaczka pocztowego podczas spotkania zaprezentowane zostaną oryginalne dokumenty ze zbiorów Poczty Polskiej i Muzeum Niepodległości w Warszawie. Eksponaty można będzie oglądać do 14 maja 2022 r.

W tym roku obchodzimy 80. rocznicę przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Wielu przedstawicieli zakonspirowanych sił zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego z okresu II wojny światowej zostało osadzonych w warszawskim więzieniu Pawiak, było przesłuchiwanych w słynnej katowni gestapo w alei Szucha 25. Znaczną część wywieziono do obozów koncentracyjnych i innych miejsc odosobnienia. Liczni członkowie Armii Krajowej za walkę z okupantem zapłacili najwyższą cenę.

Jedną z nich była Iwona Krugłowska z domu Rosen ps. „Iwa”, urodzona w roku 1908. Ukończyła wojskowy kurs juzistek w Zegrzu. Pracowała przy obsłudze telegrafu w Toruniu i na Poczcie Głównej w Warszawie. W konspiracji działała od listopada 1939 w Oddziale Finansowo-Gospodarczym Dowództwa Głównego Służby Zwycięstwu Polski, następnie w Biurze Finansów i Kontroli Komendy Głównej ZWZ/AK. Rozprowadzała zrzuty pieniędzy, broni i korespondencji. Oficjalnie zatrudniona jako pomoc w „Barze pod bokiem” przy ul. Daniłowiczowskiej 2, który był przykrywką dla działalności konspiracyjnej. Po aresztowaniu właściciela baru – lokal konspiracyjny przeniesiono do jej mieszkania przy ul. Piusa XI 30 (obecnie ul. Piękna). Aresztowana 18 maja 1944 w wyniku załamania się w czasie tortur łączniczki, zatrzymana w swoim mieszkaniu z całą rodziną: matką Haliną Sawicką, ojczymem Lechem i siostrą przyrodnią Joanną Sawicką, uwięziona została w kobiecej części Pawiaka, tzw. Serbii. Torturowana w czasie śledztwa na Szucha, między innymi duszona maską przeciwgazową, niczego nie ujawniła. Wyniesiona z „Serbii” na egzekucję na noszach, została rozstrzelana w ruinach getta około 15 lipca 1944.

07/04/2022

„Szalom! Judaika w zbiorach Muzeum Niepodległości w Warszawie” – to tytuł wystawy, na której wernisaż zaprasza dziś, w piątek 8 kwietnia 2022 r. o g. 13.00. siedziba główna Muzeum Niepodległości w Warszawie. Można na niej zobaczyć eksponaty związane z gettem łódzkim, wśród nich banknoty i monety, które stanowiły pieniądze obiegowe w dzielnicy zamkniętej. Wydane po wojnie medale upamiętniające wydarzenia – przede wszystkim powstanie w getcie warszawskim – i związanych z nimi ludzi (między innymi medale powstałe w Izraelu, w Kibucu Lohamei Hagettaot). Plakaty poświęcone upamiętnieniu Holocaustu. Wystawa została przygotowana z okazji organizowanej przez Muzeum Niepodległości konferencji „Warszawo ma… 79. rocznica powstania w getcie warszawskim”.

Zapraszamy do Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów na wernisaż wystawy "Szalom! Judaika w zbiorach Muzeum Niepodległości w Warszawie", który odbędzie się 8 kwietnia 2022 roku (piątek), o godz. 13.00.

Wystawa została przygotowana w ramach obchodów 79. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim.

https://muzeum-niepodleglosci.pl/wystawy/wystawa-szalom-judaika-w-zbiorach-muzeum-niepodleglosci-w-warszawie/

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN Muzeum Getta Warszawskiego / Warsaw Ghetto Museum Mazowsze serce Polski

06/04/2022

W sobotę 9 kwietnia 2022 r. o g. 11.00 Mauzoleum Walki i Męczeństwa zaprasza na oprowadzenie po ekspozycji z cyklu „Weekendowe zwiedzanie z przewodnikiem”. Z wnętrzami dawnego aresztu gestapo w alei Szucha 25 zapozna Państwa i o dziejach miejsca opowie kustosz Andrzej Kotecki. „Weekendowe zwiedzanie z przewodnikiem” to cykl realizowany w naszym muzeum w wybrane soboty i niedziele. W te dni w Muzeum Niepodległości i jego oddziałach można uczestniczyć w oprowadzeniu po ekspozycji bez konieczności uiszczenia dodatkowej opłaty w wysokości 100 zł. Aby wziąć udział w tym wydarzeniu, wystarczy opłata za bilet wstępu do muzeum.

05/04/2022

📖📚📖 Zapraszamy do Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej na spotkanie w ramach Salonu Dobrej Książki im. Tadeusza Górnego.

Zaprezentowana zostanie publikacja pt. "Półwysep Helski i Polska Marynarka Wojenna w dokumentacji niemieckiego wywiadu 1933-1939".

Książka autorstwa pani Ireny Elsner oparta jest na materiale archiwalnym – notatkach niemieckiego wywiadu znajdujących się w Archiwum Wojskowym we Freiburg im Breisgau w Niemczech, które autorka przetłumaczyła, uszeregowała oraz opatrzyła niezbędnym komentarzem.

https://muzeum-niepodleglosci.pl/wydarzenia-w-palacu/salon-dobrej-ksiazki-35/

31/03/2022

Szanowni Państwo,
zachęcamy do zapoznania się z naszym programem na kwiecień 2022.

Wśród propozycji Mauzoleum Walki i Męczeństwa:
– 9 kwietnia (sobota) o g. 11.00: na zwiedzanie Mauzoleum Walki i Męczeństwa zaprasza kustosz Andrzej Kotecki
– 21 kwietnia (czwartek) o g. 9.00: lekcja muzealna pt. „Areszt śledczy gestapo w alei Szucha” (zapisy: [email protected]).

Kwietniowe propozycje Muzeum Więzienia Pawiak:
– 12 kwietnia (wtorek) o g. 11.00: „Bądźcie spokojni, nic ode mnie nie wyjdzie” – prezentacja znaczka pocztowego upamiętniającego postać Iwony Krugłowskiej, wydanego w 80. rocznicę powstania Armii Krajowej, prowadzenie: Joanna Gierczyńska; współorganizacja: Poczta Polska
– 23 kwietnia (sobota) o g. 10.00: oprowadzanie po ekspozycji Muzeum Więzienia Pawiak dla turystów niemieckojęzycznych (zapisy: [email protected])
– 24 kwietnia (niedziela) o g. 11.00: na oprowadzanie po ekspozycji Muzeum Więzienia Pawiak zaprasza edukatorka Kinga Biedrzycka (zapisy: [email protected])
– 28 kwietnia (czwartek) o g. 9.00: lekcja muzealna pt. „Transporty z Pawiaka do obozów koncentracyjnych”, prowadzenie: Mariusz Wanarski.

Szczegółowe informacje o kwietniowych wydarzeniach w siedzibie głównej Muzeum Niepodległości i oddziałach – w załączonym programie.

Serdecznie zapraszamy!

30/03/2022

79 lat temu: we wtorek 30 marca 1943 r. zmarli Jan Bytnar „Rudy” (ur. w 1921 r.) i Maciej Aleksy Dawidowski „Alek” (ur. w 1920 r.). „Rudy”, skatowany przez gestapo, odbity w wyniku akcji pod Arsenałem, zmarł w szpitalu Wolskim przy ul. Płockiej. „Alek”, raniony w brzuch podczas akcji pod Arsenałem, zmarł w Szpitalu Dzieciątka Jezus przy ul. Nowogrodzkiej.

Na zdjęciu: fragment znajdującej się w holu II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stefana Batorego przy ul. Myśliwieckiej 6 tablicy z nazwiskami nauczycieli i absolwentów szkoły, którzy stracili życie w czasie drugiej wojny światowej – z widocznymi nazwiskami Jana Bytnara, Macieja Aleksego Dawidowskiego oraz Tadeusza Zawadzkiego.

28/03/2022

25 marca 2022 roku podczas Konferencji Instruktorskiej w ramach 51. Rajdu Arsenał odznaczono nasze Muzeum tarczą Przyjaciela Wspólnoty Hufca ZHP Warszawa-Mokotów im. Szarych Szeregów.

https://muzeum-niepodleglosci.pl/wydarzenia-w-palacu/odznaczeni-podczas-konferencji-instruktorskiej-w-ramach-51-rajdu-arsenal/

Hufiec ZHP Warszawa-Mokotów ZHP

28/03/2022

Szanowni Państwo,

oto kolejne z odkryć dokonanych przy okazji prac konserwatorskich przeprowadzonych właśnie w dawnym areszcie gestapo w alei Szucha. Rysunek nad lamperią na ścianie jednej z czterech cel zbiorowych zwanych tramwajami. Zamieszczamy również krótki tekst na temat prac konserwatorskich i tego rysunku, opublikowany w „Gazecie Wyborczej” z 26–27 marca 2022 r. A od 1 kwietnia 2022 r. serdecznie zapraszamy do Mauzoleum Walki i Męczeństwa.

Zadanie „Konserwacja tynków z inskrypcjami w celach więziennych w Mauzoleum Walki i Męczeństwa” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, oraz ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego.

26/03/2022

79 lat temu: w piątek 26 marca 1943 r. o godzinie 17.30 w pobliżu warszawskiego Arsenału, u zbiegu ulic Długiej i Bielańskiej, rozpoczęła się akcja pod kryptonimem „Meksyk II”, znana dziś jako akcja pod Arsenałem. Członkowie Grup Szturmowych Szarych Szeregów pod dowództwem Stanisława Broniewskiego „Orszy” uwolnili z rąk gestapo Jana Bytnara „Rudego” i dwudziestu innych więźniów przewożonych po przesłuchaniach w siedzibie gestapo w alei na . Wspomnienia dotyczące między innymi tamtych wydarzeń, spisane miesiąc później przez Tadeusza Zawadzkiego „Zośkę” – stały się podstawą książki, którą dziś czytają uczniowie polskich szkół: „Kamieni na szaniec” Aleksandra Kamińskiego. A jak zapamiętali dramatyczne chwile pod Arsenałem przewożeni wówczas więźniowie?

Regina Domańska przytacza relację Haliny Moszyńskiej (spisaną w roku 1970): „Gdy samochód, który nas wiózł, skręcił z placu Teatralnego w ul. Bielańską, usłyszeliśmy niespodziewany huk. (…) Później okazało się, że w motor naszego auta została rzucona butelka z benzyną. Jednak auto jechało dalej, aż do ul. Długiej, ale już zagrzechotały strzały. Patrzymy, a tu spod Arsenału ukazują się postacie uzbrojonych mężczyzn i rozpoczyna się na naszych oczach walka. To wszystko było tak niesamowicie nieoczekiwane i tak fantastyczne, że nie wierzyliśmy własnym oczom. W pewnej chwili targnęło mnie za serce: to chyba powstanie. Strzały coraz gęstsze, kule świszczą koło naszych głów – dwie kobiety zostają ranne: Siemieńska i Maria Schiffers, i zaczynają krzyczeć (w rzeczywistości ranne były Schiffers i Józefa Obórko, Halina Siemieńska została zabita – R.D.). Mężczyźni w głębi samochodu zbijają się w gromadkę, uśmiechnięci, z nadzieją w oczach. A dwaj hitlerowcy flegmatycznie strzelają – jednak wyczerpuje się im amunicja. Tymczasem samochód ogarniają płomienie, pali się i chwieje. Nadeszła pora ucieczki. Myślałam o mężu, dlaczego nie ma go tu, a jednocześnie zdawałam sobie sprawę z tego, że muszę korzystać z tej jedynej możliwości ocalenia. (…) W tym momencie podbiega do budy wysoki chłopak, blondyn, i krzyczy: uciekajcie! (…) W jednej sekundzie urywa się wszelkie wahanie, zeskakuję pierwsza, za mną koleżanka, która siedziała tuz przy wejściu, biegniemy szybko. Po drodze omijam palące się zwłoki gestapowca i wpadam na rannego granatowego policjanta, który wskazuje nam jako najdogodniejszy kierunek ucieczkę ul. Długą. (…) Przy jednej z bram stoi auto osobowe, do którego młodzi chłopcy wnoszą na noszach rannego mężczyznę. Trwa gęsta strzelanina, nasi wykańczają szybko Niemców, którzy nie wiadomo skąd znaleźli się tu. Wreszcie zapada cisza. Powoli ruszamy dalej. Dochodząc do ul. Miodowej, ku memu rozczarowaniu ujrzałam jadące tramwaje – normalny ruch miejski – jakby nic się nie stało” (R. Domańska, „Pawiak – kaźń i heroizm”, Warszawa 1988, s. 205–206).

Na zdjęciu: miejsce akcji „Meksyk II” dzisiaj; fot. PP

26/03/2022

Photos from Muzeum Niepodległości's post