Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL

Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL Muzeum poświęcone żołnierzom podziemia niepodległościowego po II wojnie światowej oraz więźniom politycznym PRL.
(1)

In 2016 the Museum was founded in the premises of the Mokotów Prison, a former remand centre located at Rakowiecka 37 Street in the Mokotów district in Warsaw. Since the prison was opened, it has had a particular and oppressive significance for the Polish people. It was built between 1902 and 1904 during the partition of Poland by order of the Russian authorities. During the Second World War, the

Nazis used it as a detention centre and place of execution, especially when the Warsaw Rising broke out in 1944. After the war, the Polish communists turned it into the central interrogation, execution and detention centre for the members of the postwar anti-communist movement and all those who were against the new regime. More recently, the prison quartered members of Solidarity and other activists who struggled for national independence until 1989. Discover secrets of the Mokotów Prison and know more about anti-communist fighters and the Polish road to independence between 1945 and 1989.

◾Dziś dotarła do nas smutna wiadomość. Zmarł Pan Michał Janiszewski - działacz NSZZ "Solidarność". ◾Biogram śp. Michała ...
14/01/2025

◾Dziś dotarła do nas smutna wiadomość.
Zmarł Pan Michał Janiszewski - działacz NSZZ "Solidarność".

◾Biogram śp. Michała Janiszewskiego:

W 1980 r. był pracownikiem Zakładu Eksploatacji Dźwigni w Przedsiębiorstwa Gospodarki Maszyn Budowlanych w Warszawie od 1980 r., gdzie zaangażował się w działalność opozycyjną w strukturach Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, m.in. został wybrany członkiem składu Komisji Zakładowej. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. kontynuował działalność związkową m.in. rozpowszechniając w miejscu pracy, na trenie Warszawy, Radomia i Grójca wydawnictwa sygnowane przez NSZZ „Solidarność”, w tym pismo pt. „Przetrwanie” - zawierające krytyczne opinie na temat panującego ustroju.
W wyniku przeszukania przeprowadzonego w jego mieszkaniu 22 lutego 1982 r. został zatrzymany, a 24 lutego 1982 r. przekazany do dyspozycji Wojskowej Prokuratury Garnizonowej w Kielcach, która zastosowała wobec niego areszt tymczasowy. Został skazany 29 marca 1982 r. wyrokiem Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego z siedzibą w Kielcach na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności za prowadzenie nielegalnej działalności, w tym kolportaż pism wydawanych przez podziemne struktury związkowe. W wyniku częściowej rewizji wyroku Sądu Najwyższego – Izby Wojskowej 10 maja 1983 r. karę pozbawienia wolności zawieszono na 3 lata oraz wymierzono karę 5 000 zł grzywny. 11 maja 1982 r. wydano zarządzenie zwolnienia go z Aresztu Śledczego w Kielcach, a postanowieniem 3 listopada 1983 r. kara została darowana na mocy ustawy z 21 lipca 1983 r. o amnestii.
Działalność opozycyjną kontynuował również w latach następnych. W ramach podziemnych struktur NSZZ „Solidarność”: redagował, drukował i kolportował nielegalne wydawnictwa m.in. pisma: „Niepodległość” i „Unia”. 10 października 1985 r. w mieszkaniu, w którym przebywał przeprowadzono kolejną rewizję.
Zarekwirowano wówczas m.in. niezarejestrowany powielacz białkowy, matryce, farbę drukarską, 6 000 egzemplarzy wydawnictw („Unia”, „Robotnik”, „Solidarność”) oraz pieczątki NSZZ „Solidarność”. W związku z tym faktem, na mocy postanowienia Prokuratury Wojskowej w Warszawie 12 października 1985 r. został osadzony w Areszcie Śledczym Warszawa‐Mokotów, 19 czerwca 1986 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi Wydz. IV Karny nieprawomocnym wyrokiem skazał go na karę dwóch lat pozbawienia wolności. Areszt tymczasowy uchylono 5 sierpnia 1986 r. w wyniku zastosowania przepisów o amnestii.

Źródło: IPN - Krzyż Wolności i Solidarności

14 stycznia 1949 r. w mokotowskim więzieniu wykonano wyrok na Adamie Gajdku - podoficerze Wojska Polskiego, żołnierzu Zw...
14/01/2025

14 stycznia 1949 r. w mokotowskim więzieniu wykonano wyrok na Adamie Gajdku - podoficerze Wojska Polskiego, żołnierzu Związku Walki Zbrojnej, Armii Krajowej, Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość".🇵🇱

◾️Adam Gajdek był absolwentem Podoficerskiej Szkoły Piechoty dla Małoletnich w Nisku. Podczas niemieckiej agresji na Polskę we wrześniu 1939 r. służył w stopniu kaprala w 3 Pułku Strzelców Podhalańskich w Bielsku. Od 1940 r. łącznik ZWZ, następnie AK na terenie Rzeszowszczyzny. W końcowym okresie okupacji niemieckiej na stanowisku referenta gospodarczego w Obwodzie AK Rzeszów. W październiku 1944 r. powołany do ludowego Wojska Polskiego – najpierw w RKU w Rzeszowie, następnie w WKU w Katowicach. Cały czas kontynuował działalność niepodległościową w ramach „Nie", DSZ, a następnie Zrzeszenia WiN. Na początku września 1946 r., zagrożony aresztowaniem, zdezerterował i wyjechał do Krakowa, gdzie ukrywał się pod nazwiskiem Adam Wilanowski. W IV Zarządzie Głównym WiN – w kwietniu 1947 r. objął funkcję szefa siatki wywiadowczej o kryptonimie „Instytut Bakteriologiczny". Aresztowany 17 października 1947 r. w Krakowie, po kilku tygodniach brutalnego śledztwa przewieziony do siedziby MBP w Warszawie. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie z 23 października 1948 r. został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 14 stycznia 1949 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie.

Szczątki Adama Gajdka odnaleziono latem 2012 r. w kwaterze „Ł" Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie.

📷Na zdjęciach:
*Adam Gajdek na spacerze z żoną Czesławą/źródło Wikipedia
*Adam Gajdek po aresztowaniu/źródło IPN

📅13 stycznia 1950 r. w więzieniu mokotowski przy ul. Rakowieckiej wykonano wyroki śmierci na Władysławie Stępnowskim i E...
13/01/2025

📅13 stycznia 1950 r. w więzieniu mokotowski przy ul. Rakowieckiej wykonano wyroki śmierci na Władysławie Stępnowskim i Eugeniuszu Zalewskim.

12 stycznia 1952 r. w więzieniu mokotowskim wykonano wyrok śmierci na ppor. Grzegorzu Doliwa-Dobrowolskim.◾Od młodych la...
12/01/2025

12 stycznia 1952 r. w więzieniu mokotowskim wykonano wyrok śmierci na ppor. Grzegorzu Doliwa-Dobrowolskim.

◾Od młodych lat był związany z wojskiem. W 1918 r. ukończył szkołę kawalerii, uzyskując stopień podporucznika. Członek II Korpusu gen. Józefa Hallera i uczestnik bitwy 11.05.1918 r. pod Kaniowem. Dostał się do niewoli, ale uciekł, zatrzymując się w Odessie. Tu wstąpił do POW (Polska Organizacja Wojskowa), aktywnie działał w wywiadzie, powołany na etat w Oddziale II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Pracował w wydziale IV Biura Wywiadowczego Wschód. W latach 1927-1930 oficer wywiadu WP w Mińsku Białoruskim.

◾We wrześniu 1939 r. walczył pod dowództwem gen. Juliusza Karola Rómmla. Po kapitulacji wraz z dowódcą osadzony w twierdzy Königstein. By uwolnić się z obozu, za zgodą Rómmla, podał się za Ukraińca. Zwolniony, osiadł w Warszawie, włączył się w nurt konspiracji AK.

◾Uczestnik Powstania Warszawskiego. Wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. Aresztowany przez Gestapo 22.11.1944 r., więziony w Krakowie, a następnie w obozach koncentracyjnych Gross-Rosen, Dora i Bergen-Belsen.

◾Od połowy 1947 w Brukseli. Pod wpływem gróźb i szantażu podjął się współpracy z organami bezpieczeństwa. Jak zeznał później podczas rozprawy sądowej, zrobił to dla uniknięcia represji i w obawie o osoby najbliższe. Współpraca była pozorna, udzielał bowiem błahych, niesprawdzonych lub wręcz fałszywych wiadomości, od początku też śledzony był przez amerykański kontrwywiad (CIC). Aresztowany w Norymberdze 31.08.1949 r., przyznał się do współpracy z organami bezpieczeństwa, ale wobec braku dowodów winy w lipcu 1950 został zwolniony i wrócił do Polski.

◾W dniu 16.11.1950 r. został aresztowany przez UB.
20.07.1951 roku Wojskowy Sąd Rejonowy (WSR) w Warszawie skazał go na karę śmierci. Oskarżonemu nie przydzielono obrońcy. Na wniosek rewizyjny naczelnego prokuratora wojskowego NSW 23.08.1951 r., uznając, że niektóre kary są zbyt niskie, uchylił wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpatrzenia. WSR w Warszawie już 10.09.1951 roku skazał go ponownie na karę śmierci. NSW 26 października wyrok ten utrzymał w mocy. Bierut nie skorzystał z prawa łaski.
Wyrok wykonano 12.01.1952 roku w więzieniu mokotowskim.

📜 Źródło: Muzeum Powstania Warszawskiego

✝️W niedzielę 12 stycznia o godz. 18.30 w X Pawilonie odbędzie się msza święta w intencji wiezionych, zamordowanych i po...
11/01/2025

✝️W niedzielę 12 stycznia o godz. 18.30 w X Pawilonie odbędzie się msza święta w intencji wiezionych, zamordowanych i poległych za niepodległą Polskę.
Eucharystię odprawi ks. Tomasz Trzaska, kapelan Muzeum.

W tym tygodniu w naszym muzeum gościliśmy p. Sławomira Frątczaka – wieloletniego dyrektora Muzeum Katyńskiego w Warszawi...
11/01/2025

W tym tygodniu w naszym muzeum gościliśmy p. Sławomira Frątczaka – wieloletniego dyrektora Muzeum Katyńskiego w Warszawie.
Przekazał on do naszych zbiorów własnoręcznie wykonane rysunki satyryczne, które stworzył w okresie stanu wojennego.
Dyrektor Frątczak opowiedział nam o okolicznościach ich powstania oraz podzielił się refleksją nt. znaczenia takich placówek muzealnych jak Muzeum Katyńskie, które jest wzorcowym przykładem architektury kontekstualnej w Polsce.
W spotkaniu uczestniczyli Jacek Pawłowicz – zastępca dyrektora ds. kolekcji oraz pracownicy Działu Zbiorów i Działu Wystaw.

10/01/2025
👀 Kolejny eksponat, kolejna historia...📜 Wyrzutnia ulotek wykorzystywana przez działaczy opozycji antykomunistycznej w P...
10/01/2025

👀 Kolejny eksponat, kolejna historia...

📜 Wyrzutnia ulotek wykorzystywana przez działaczy opozycji antykomunistycznej w PRL. Należała do Michała Mireckiego – członka NZS-u i Grup Oporu „Solidarni”. Wyrzutnia została wykonana z kawałka rury PCV i drewna.

🔷 Michał Mirecki urodził się 11 lutego 1962 roku w Warszawie. W działalność opozycyjną zaangażował się już pod koniec lat 70. XX wieku. Po rozpoczęciu studiów na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, wstąpił do Niezależnego Zrzeszenia Studentów, gdzie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego wydziałowej struktury organizacji. W 1982 roku natomiast został członkiem Grup Oporu „Solidarni”.
🔷 Mirecki zajmował się drukiem i kolportażem podziemnych ulotek, plakatów i wydawnictw II obiegu oraz organizował „akcje ulotkowe”. Brał również udział w produkcji m.in. wyrzutni ulotkowych, nadajników radia „Solidarność”, czy tak zwanych „gadał” – urządzeń nagłośniających wykorzystywanych przez opozycjonistów do publicznego odtwarzania niezależnych audycji radiowych.
🔷 Był wielokrotnie zatrzymywany przez Służbę Bezpieczeństwa.
Rankiem 18 czerwca 1986 roku został siłą wciągnięty do samochodu z ulicy przez funkcjonariuszy kontrwywiadu PRL i przewieziony do ośrodka MSW w Magdalence. Przez kilka kolejnych dni był nieustannie przesłuchiwany, zastraszany i maltretowany, aż wymuszono na nim złożenie fałszywych zeznań i podpisanie oświadczenia o podjęciu współpracy z bezpieką. Po odzyskaniu wolności ujawnił, czego doświadczył - jego relacja z tamtych wydarzeń była odczytywana m.in. na antenie Radia Wolna Europa. Porwanie spowodowało jednak, że Mirecki wycofał się z dalszej działalności opozycyjnej.

9 stycznia 1909 r. w Ulanowie nad Sanem urodził się Adam Mirecki ps. „Adaś” - członek Związku Akademickiego Młodzież Wsz...
09/01/2025

9 stycznia 1909 r. w Ulanowie nad Sanem urodził się Adam Mirecki ps. „Adaś” - członek Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska i Stronnictwa Narodowego, komendant Lubelskiego, a następnie Lwowskiego Okręgu Narodowej Organizacji Wojskowej, więzień Mokotowa.

🔹Adam Mirecki był pięciokrotnie aresztowany przez Gestapo.
Cztery razy uciekał z więzień i transportów do obozów koncentracyjnych. Aresztowany po raz piąty przeszedł przez szereg niemieckich więzień, po czym w lipcu 1944 r. został wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Gross Rossen. Do uwolnienia przez wojska angielskie, w dniu 15 kwietnia 1945 r., przebywał w kilku obozach koncentracyjnych.

🔹Po powrocie do Polski zaangażował się w organizowanie drogi przerzutowej dla kurierów Stronnictwa Narodowego przez Czechy do Polski. Po raz pierwszy został aresztowany 9 lipca 1946 r. przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa w Krakowie.
Komunistyczny sąd skazał go na karę sześciu lat więzienia.
W wyniku amnestii wyrok złagodzono do trzech lat. Siedział na warszawskim Mokotowie i we Wronkach. Wyszedł z więzienia w lipcu 1949 r.
Po raz drugi został aresztowany w dniu 28 listopada 1951 r. w wyniku zorganizowanej przez ubeków prowokacji. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał kpt. Mireckiego na karę śmierci. Wyrok wykonano 24 października 1952 r. Szczątki pogrzebano w bezimiennej mogile.

🔹W 2017 r. w wyniku prac ekshumacyjnych prowadzonych przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN na warszawskich Powązkach, szczątki kpt. Adama Mireckiego zostały odnalezione i uroczyście pochowane 23 września 2019 r. na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

8 stycznia 1919 roku w Markowie-Wólce urodził się Kazimierz Kamieński “Huzar"  🇵🇱🔹 W 1939 roku walczył w szeregach 9 Puł...
08/01/2025

8 stycznia 1919 roku w Markowie-Wólce urodził się Kazimierz Kamieński “Huzar" 🇵🇱

🔹 W 1939 roku walczył w szeregach 9 Pułku Strzelców Konnych. Po kapitulacji Samodzielnej Grupy Operacyjnej Polesie pod Kockiem dostał się do niewoli niemieckiej, z której zbiegł. Jego rodzinne strony znalazły się pod okupacją sowiecką.

🔹Kazimierz Kamieński już jesienią 1939 roku rozpoczął działalność w konspiracji niepodległościowej wstępując w szeregi Kresowego Batalionu Strzelców Śmierci. Zimą 1940 roku jako kurier przedostał się do okupowanej przez Niemców Warszawy. Na terenie okupacji niemieckiej rozpoczął działalność w ZWZ - AK Obwód Wysokie Mazowieckie pod pseudonimem ,,Gryf”. Pełnił funkcję od dowódcy plutonu aż do adiutanta komendanta Obwodu.

🔹W akcji ,,Burza” uczestniczył jako członek lotnego oddziału Kedywu Obwodu Wysokie Mazowieckie. Po wyparciu Niemców pozostał w konspiracji jako ,,Huzar”. Działalność w podziemiu antykomunistycznym rozpoczął jako dowódca czteroosobowego patrolu, następnie dowódca plutonu mając pod sobą 4 rejonowe grupy dyspozycyjne i partyzanckie. Kazimierz Kamieński nie ujawnił się w czasie amnestii 1947 roku. Podporządkował podległe sobie oddziały Władysławowi Łukasiukowi ,,Młotowi” dowodzącemu 6 Brygadą Wileńską. Po śmierci Władysława Łukasiuka w czerwcu 1949 roku przejął dowództwo nad patrolami wchodzącymi w skład 6 Brygady Wileńskiej. Oddziały dowodzone przez Kazimierza Kamieńskiego prowadziły działania niemal do końca 1952 roku.

🔹Nie mogąc zabić ani schwytać Kazimierza Kamieńskiego w otwartej walce, Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego posunęło się do podstępu. Jako część prowadzonej od 1948 roku operacji ,,Cezary” fikcyjna V Komenda WiN kontrolowana w całości przez aparat bezpieczeństwa PRL nawiązała kontakt z Kazimierzem Kamieńskim, który nieświadomy prowokacji przyjechał do Warszawy. Został aresztowany 27 października 1952 r. Przeszedł okrutne śledztwo.
26 marca 1953 roku został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Białymstoku na sesji wyjazdowej w Łapach na trzynastokrotną karę śmierci. Kazimierz Kamieński ,,Huzar” został rozstrzelany w więzieniu w Białymstoku 11 października 1953 roku.

W przesłuchania zaangażowano 17 oficerów śledczych MBP ❗️📜 4 stycznia 1947 roku w Warszawie rozpoczął się proces przywód...
04/01/2025

W przesłuchania zaangażowano 17 oficerów śledczych MBP ❗️

📜 4 stycznia 1947 roku w Warszawie rozpoczął się proces przywódców I Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Przed sądem postawiono przywódców WiN, w tym prezesa organizacji pułkownika Jana Rzepeckiego ps. Ożóg.
Oprócz niego na ławie oskarżonych zasiedli: kpt. Marian Gołębiewski ps. Ster, ppłk Jan Szczurek-Cergowski ps. Sławbor, płk Antoni Sanojca ps. Cis, ppłk Tadeusz Jachimek ps. Ninka, kpt. Henryk Żuk ps. Jasiński, kpt. Kazimierz Leski ps. Bradl, ppłk Józef Rybicki ps. Maciej, ppłk Ludwik Muzyczka ps. Benedykt. Na ławie oskarżonych zasiadła również kpt. Emilia Malessa ps. Marcysia. Proces miał charakter pokazowy.

◾️ W śledztwo zaangażowano najważniejszych funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, w tym mjr. Józefa Różańskiego. Wobec oskarżonych stosowano presję psychiczną, tortury, wyczerpujące przesłuchania, fałszywe obietnice, którymi wymuszano zeznania.

◾️ Wyroki zapadły 3 lutego 1947 roku. Większość oskarżonych otrzymała kary od 2 do 12 lat więzienia, tylko kpt. Gołębiewski został skazany na śmierć. Wyrok ten jednak Bolesław Bierut zamienił na karę więzienia. Pozostałym skazanym również zmniejszano wymiar kary. Później część z nich ponownie trafiła do więzień. Kpt. Malessa pod wpływem silnego obciążenia psychicznego popełniła samobójstwo.

📸 Zdjęcia/ źródło: IPN

Sylwester inny niż wszystkie ❗Czy wiecie, że 31 grudnia 1982 r. przed godz. 23:00 osadzeni w więzieniu mokotowskim przy ...
31/12/2024

Sylwester inny niż wszystkie ❗

Czy wiecie, że 31 grudnia 1982 r. przed godz. 23:00 osadzeni w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej, działacze opozycji, usłyszeli okolicznościową audycję radiową nadaną przy wykorzystaniu tzw. gadały – w tym przypadku zestawu składającego się z dwóch akumulatorów samochodowych, magnetofonu, wzmacniacza oraz ośmiu głośników.


📢 Nadajemy specjalną audycję noworoczną dla wszystkich członków i sympatyków «Solidarności» więzionych w areszcie śledczym w Warszawie przy ulicy Rakowieckiej i pozdrawiamy Was serdecznie. Za mury i kraty przekazujemy Wam wiarę w zwycięstwo celów i ideałów, za które zapłaciliście wolnością oraz naszą nieustającą wolę walki zarówno o realizację celów, jak i o Wasze uwolnienie. W imieniu Waszych najbliższych i członków związku przekazujemy Wam płynące prosto z serca życzenia 1983 roku w demokratycznej Polsce, życzenia dalszej wytrwałości i wreszcie najżarliwsze życzenia rychłego spotkania po tej samej stronie murów z przyjaciółmi i całą czekającą Was «Solidarnością»”.

📷 Na zdjęciu: Zdobyty przez SB nadajnik Radia „Solidarność”, prezentowany na wystawie przedstawiającej walkę z „kontrrewolucją”/ źródło: portal "Przystanek Historia"

📜Źródło: artykuł "Sylwester inny niż wszystkie", autor Grzegorz Majchrzak (IPN)
Cały artykuł w linku: https://przystanekhistoria.pl/pa2/teksty/61125,Sylwester-inny-niz-wszystkie.html

Adres

Rakowiecka 37
Warsaw
02-521

Godziny Otwarcia

Wtorek 10:00 - 18:00
Środa 10:00 - 18:00
Czwartek 10:00 - 18:00
Piątek 10:00 - 18:00
Sobota 10:00 - 18:00
Niedziela 10:00 - 18:00

Telefon

+48225479600

Strona Internetowa

Ostrzeżenia

Bądź na bieżąco i daj nam wysłać e-mail, gdy Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL umieści wiadomości i promocje. Twój adres e-mail nie zostanie wykorzystany do żadnego innego celu i możesz zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie.

Skontaktuj Się Z Firmę

Wyślij wiadomość do Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL:

Widea

Udostępnij

Kategoria