Świat Kresów, Tomasz Kuba Kozłowski, Danuta Błahut-Biegańska,
Warszawa 2011, Dom Spotkań z Historią i Ośrodek KARTA, 260 str.,
oprawa twarda, płócienna, 30,5 x 23,5 cm, rozkładane, 80. Redakcja: Agnieszka Knyt, Producent wydawniczy: Katarzyna Jolanta Górska Fotografie przedmiotów: Krzysztof Gumul, Skanowanie: Dawid Skoblewski Przygotowanie zdjęć: envigo.pl
Album wydany w serii „Kolekcje XX wie
ku” zawiera ikonografię dotyczącą ponad 250 miejscowości na Kresach. W 10 rozdziałach albumu (Od Inflant po Podole; Tygiel narodów, religii i kultur; Wieś; Dwór, pałac, zamek; Miasteczko; Zdrój i letnisko; Miasto; Szkoła i wychowanie; Wojsko; Okruchy Kresów. Od kresowych korzeni do kolekcji „kresowianów”) zawarte zostały reprodukcje blisko 800 obiektów z kolekcji Tomasza Kuby Kozłowskiego, (zdjęć, pocztówek, wydawnictw, druków ulotnych i reklamowych, dokumentów, archiwaliów, map, antyków, przedmiotów codziennego użytku, pamiątek osobistych, odznak, medali…), w znacznej mierze unikatowych, prezentowanych publicznie po raz pierwszy. Warstwę ikonograficzną uzupełniają cytaty i wstęp poświęcony pojęciu Kresów. Orientację i wyszukiwanie ułatwiają trzy indeksy: nazw geograficznych, nazwisk oraz fotografów, zakładów fotograficznych i nakładców. Kilkaset zdjęć, kart pocztowych, archiwaliów i muzealiów wybranych przez autorów albumu nie pretenduje ani do obiektywnego spojrzenia, ani do pełnej opowieści o świecie Kresów. W odróżnieniu od większości publikacji albumowych poświęconych Kresom mniej jest w albumie ujęć krajobrazu, przyrody, zabytków… Ważniejsi są mieszkańcy tamtych ziem, miejsca w których żyli, przedmioty, którymi się otaczali, dokumenty, które po nich pozostały, ukazujące na zasadzie pars pro toto fragmenty kresowej rzeczywistości. Przywołując obraz nieistniejącego już świata, próbując prześliznąć się po Kresach w układzie tematycznym a nie regionalnym, oddać choć w jakimś stopniu ich klimat i ducha odwołujemy się do motywów i ujęć charakterystycznych, uniwersalnych. Ocenę, czy zamierzenie to się udało pozostawiamy krytycznym odbiorcom. Ich ocenie pozostawiamy także zawarte w albumie podpisy i opisy, zazwyczaj wykraczające poza informacje zawarte na reprodukowanej fotografii czy obiekcie. Za wytknięcie błędów, wszelkie komentarze i uwagi, uzupełnienia, być może identyfikację anonimowych postaci będziemy ogromnie wdzięczni.
#}