Archive Iran

08/02/2023

این کار بر اساس نوشته‌های زندخت شیرازی، شاعر و کنشگر پیشتاز حقوق زنان، با همراهی اعظم اسکندر، آزاده پیرعظیمیان، فریگیس، غزال پرتو، لیلا مسلمی-مهنی و مرجان موسوی در سال ۲۰۲۰ در اجرای آنلاین عرضه شد. ویدیوی کامل را میتوانید در این لینک ببینید.

A remix of the writings of Zandokht ShiraziWritten, directed and edited by Gita Hashemi. 2020-2021Readers: Azam Eskandar, Farigees, Leila Moslemi Mehni, Marj...

28/10/2021

12/05/2020

زنان ایران در عرصه مبارزات خیابانی – ۱۳۲۹

نوید آینده، ۲۰ اسفند ۱۳۲۹

دمونستراسیون باشکوه زنان ایران
مادران، دختران، کودکان در مبارزه به نفع صلح شرکت میکنند

«پریروز از طرف زنان عضو جمعیت ایرانی هواداران صلح میتینگ باشکوه و عظیمی در محل جمعیت صلح ترتیب داده شده بود. در این میتینگ عظیم چند تن از نمایندگان زنان ایران به هواداری از صلح سخن گفتند و منویات صلح طلبانه زنان ایران را که به پیروی از نظریات فدراسیون جهانی زنان ابراز میدارد اظهار داشتند. پس از ختم میتینگ صفوف منظم زنان و کودکان در طول خیابان فردوسی شروع به حرکت کردند. منظره بسیار با شکوهی بود. هزارها مردمی که در دو طرف خیابان گرد آمده بودند تظاهرات صلح جویانه زنان و کودکان را با فریادهای شادی خود تأیید میکردند. فریادهای «ما صلح میخواهیم» فضا را میلرزاند و دلها را از شادی و شوق می آکند...»

تحقیق و گزینش: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن

#آرشیوایران #برخوردهاییبایکقرن #آرشیوتوکلی #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #زنانایران #ایران #زنان

Iranian Women’s Presence in the Street Struggles - 1951

Navid-e Ayandeh
11 March 1951

The Glorious Demonstration of Iranian Women
Mothers, daughters, children take part in the struggle for peace

"Two days ago, women members of the Iranian Association for Peace organized a magnificent and grand rally in the Association’s meeting place. At this massive rally, several Iranian women representatives spoke in support of peace and expressed the peaceful demands of Iranian women who follow the views of the International Women's Federation. After the rally, organized lines of women and children began marching along Ferdowsi Street. It was a magnificent scene. Thousands of people gathered on both sides of the street to support the peaceful demonstration of women and children with their shouts of joy. The shouts of "We want peace" vibrated the atmosphere and filled hearts with joy and excitement ... "

Research, Selection and Text: Gita Hashemi, for Archive Iran: Encounters with a Century

08/05/2020

English Follows

حضور زنان در عرصه مبارزات خیابانی - ۱۳۳۲

ندای مرد
شماره ۵، ۲۱ آذر ۱۳۳۲، ص ۲

در این دید و بازدیدهای آقای نیکسون همه جا تظاهراتی رخ داد. دستگاههای تراکت پخش کنی جلو مجلس و خیابانهای اسلامبول و شاهرضا بکار افتاده بود. عده‌ای بنام پخش اعلامیه دستگیر شدند. روزنامه هایی با عنوان (نیکسون به خانه‌ات برگرد) منتشر شد. حتی گفته می‌شود هنگام عبور نیکسون از شاه آباد دانش آموزان مدرسه دخترانه شاهدخت دست به تظاهرات دامنه داری زدند بطوریکه بدون اینکه زنگ زده شود همه دانش آموزان را روانه منزلشان ساخته اند. در مدرسه دخترانه نوربخش نیز تظاهرات زیادی شد بطوریکه میگویند بیش از یک‌صد نفر دختر دانش آموز تاکنون دستگیر گردیده است.

تحقیق و گزینش: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن

#آرشیوایران #برخوردهاییبایکقرن #آرشیوتوکلی #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #زنانایران #ایران #زنان

Women’s Presence in Street Struggles – 1953

Neday-e Mard
No. 5, 12 December 1953, p. 2

There were demonstrations everywhere during Mr. Nixon's visit. Tracts were distributed in front of the Parliament and on Istanbul and Shahreza streets. Some people were arrested for distributing leaflets. Flyers were published with the headlines “Nixon return home.” It is even said that during Nixon's passage through Shahabad, female students of the Shahdokht School staged a large-scale demonstration and that all the students were sent home before the bell was rung. There were also many demonstrations at Noorbakhsh Girls' School, where more than 100 female students are said to have been arrested so far.

Research, Selection and Text: Gita Hashemi, for Archive Iran: Encounters with a Century

05/05/2020

عباس «رسام» ارژنگی

نقاش و تصویرگر پرنفوذ، رسام ارژنگی (۱۲۷۱- ۱۳۵۴)، که از او میتوان به عنوان یکی از معرفین نقاشی مدرن در ایران نام برد، از اولین تصویرگرانی بود که با نشریه ناهید همکاری میکرد. تصاویر همراه نمونه‌ای از کار او، امضایش و دو اعلان منتشر شده در ناهید را نشان میدهند. یکی از این اعلانها که در حقیقت اعتراض نامه ای است بیانگر شرایط اجتماعی کار او است.

چندین نسل از خانواده پدری ارژنگی نقاش و خوشنویس بودند. اسم اولش عباس الحسینی بود و با همین نام در اوایل زندگی حرفه ایش کارهایش را امضا و در نشریات مختلف چاپ میکرد. در دوره ای که گزینش نام خانوادگی اجباری شد، او و برادرش که وی نیز نقاش بود با ارجاع به کتاب مانی نام ارژنگی را برگزیدند.

رسام ارژنگی در تفلیس و سپس در مسکو نقاشی را آزمود. سپس، در سال ۱۲۹۸ به تهران آمد و در «هنرستان صنایع مستظرفه» در مقام معاونت هنرستان به تدریس نقاشی پرداخت. علاوه بر نقاشی، وی مقالاتی در باره هنر و هنرمندان در روزنامه ایران نشر میکرد و کاریکاتورهایش در ناهید و ملانصرالدین چاپ میشدند.

رسام ارِژنگی در خیابان علاء‌الدوله (فردوسی) تهران هنرستانی داشت که مرکزی برای اجتماع هنرمندان روشن‌فکر زمان چون ملک‌الشعرای بهار، رشید یاسمی، سعید نفیسی، عارف قزوینی، علی صادقی، محمدضیاء هشترودی، میرزاده‌ی عشقی، نیما یوشیج و دیگران بود. او با نیما در مکالمه و مکاتبه بود. نیما در نامه‌ای به او در سال ۱۳۰۳ نوشت: « دوستی و مصاحبه تو در من اثرات جذابی به جا گذاشته است که از خاطر محو شدنی نیست و من شوق غریبی به تماشای نقاشی پیدا کرده‌ام.»

گو اینکه تأثیر ارژنگی در تحول هنر نقاشی و گرافیک در ایران بسیار عمیق است، نامش در تاریخ هنر قرن چهاردهم ایران کمتر شناخته است. در موج‌های بعدی نوگرایی هنرمندان جوانتر او را کنار زدند، اما نیما در نوشته‌ای در مجله‌ی موسیقی نوشت: «در نقاشی پس از مشروطه، جنبش نوگرایی پیش از این که در شعر اتفاق بیفتد در نقاشی و به واسطه‌ی حضور کسانی مانند ارژنگی رخ داده بود.»

یکی از تأثیرات مهم ارژنگی این بود که تاریخ ایران را در بسیاری از پرده های خود به تصویر در آورد.

منابع:

ارژنگی، هما. «رسام ارژنگی؛ فرزند آذربایجان، فرزند ایران، در گفتگو با نگار جمشید نژاد.» امرداد نیوز دات کام

اسدی کیارس، داریوش. «رسام ارژنگی، نقاش جنجالی دوران قاجاریه و پهلوی.» سیمرغ دات کام

سپنتا، شاهین. «نگاهی به زندگی و آثار استاد رسام ارژنگی.» اینفو دات آی آر

تحقیق، گزینش و متن: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن

#آرشیوایران #برخوردهاییبایکقرن #آرشیوتوکلی #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس

Research, Selection and Text: Gita Hashemi, for Archive Iran: Encounters with a Century

04/05/2020

خبری مربوط به ملکه بقایی و دبیرستان شهپر
روزنامه سیاست ما، ش ۶۳۰، ۲۶ فروردین ۱۳۳۴
در مورد ملکه بقایی و کتابش به عنوان «زن ها چه میگویند» در این نوشته پیشین میتوانید بخوانید:
https://www.facebook.com/archiveiran/posts/109947027289931

تحقیق و گزینش: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن

#آرشیوایران #برخوردهاییبایکقرن #آرشیوتوکلی #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #زنانایران #ایران #زنان

Research and Selection: Gita Hashemi, for Archive Iran: Encounters with a Century

28/04/2020

ناهید، سال دوم، شماره ۱۸ (مسلسل ۲۳)، ۲۶ مرداد ۱۳۰۲، ۱۸ اوت ۱۹۲۳

وزارت امور خارجه بر حسب این اعلان خاطر کلیه مسافرین بین النهرین و زوار‌ عتبات عالیات را مسبوق می‌سازد که چون بنا بر اطلاعای واصله اخیراً مرض وبا در بین النهرین بروز و رو به اشتداد گذاشته است برای منع شیوع مرض با موافقت نظر مجلس حفظ الصحه دولتی مقرر شده است که عجالتاً به مسافرینی که میخواهند به بین النهرین عزیمت نمایند تذکر داده نشده و از حرکت آن‌ها جلوگیری به عمل آید و همچنین بدون ارائه تصدیق تلقیح مایهء ضد وبا به کسی اجازهء ورود به ایران داده نشود.
وزیر امور خارجه – مصدق السلطنه

تحقیق و انتخاب: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن
#آرشیوایران، #برخوردهاییبایکقرن #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #آرشیوتوکلی

28/04/2020

انعکاسی از دو زن خواننده جریده ناهید
ناهید، سال دوم، شماره ۲۶ (شماره مسلسل ۳۱)
۲۵ آبان ۱۳۰۲، ۱۷ نوامبر ۱۹۲۳

برای شرح مفصلی در مورد بی بی مریم بختیاری، به این مطلب پیشین مراجعه کنید:
https://www.facebook.com/archiveiran/posts/118093453141955

تقاضای کمک: آیا در مورد بانو حمیده، شاعری که در این ستون ناهید شعری از او چاپ شده اطلاع بیشتری در دست دارید؟ خواهشمندم به تکمیل اطلاعات آرشیو ایران در مورد او کمک کنید.

تحقیق و انتخاب: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن
#آرشیوایران، #برخوردهاییبایکقرن #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #آرشیوتوکلی #زنانایران

10/04/2020

English follows

ختنه دختران

ختنه دختران سنتی است که هنوز در برخی نقاط ایران، به‌خصوص در میان اقوام سنی-مذهب، رایج است. در دهه اخیر پژوهشگران زن در این مورد کارهای تحقیقی مفصلی انجام داده‌اند و کنشگری در مخالفت با این سنت اوج گرفته است، تا جایی که زنان کنشگر توانسته اند حتی از مراجع مذهبی تسنن بر علیه این سنت فَتوا بگیرند. (به منابع رجوع کنید.) متن زیر بخشی از یادداشتهای دکتری است که در طی سفری چند ماهه به لرستان در سال ۱۳۰۷ نوشته و سپس در دو شماره نشریه ناهید چاپ شد. پس-زمینه سیاسی این یادداشتها لشکر کشی، سرکوب و چپاول اقوام لر بین سالهای ۱۳۰۳ تا ۱۳۰۶ توسط ارتش رضا شاه به سرکردگی امیرلشکر احمدآقا امیراحمدی است. در این باره در آینده مدارک دیگری را از ناهید عرضه خواهم کرد. عکس و نوشته همراه این متن از دو شماره متفاوت ناهید برداشت شده اند.

از «یادداشت های لرستان» بخش ۲، نوشته دکتر رستگار، طبیب مخصوص اطفال
ناهید، شماره ۱۹، سال هشتم، ۳ مهر ۱۳۰۷

«لباس اهالی – زنها دارای پیراهن بلند هستند که از چیت های رنگارنگ درست شده است و با شلوار تنگ شبیه به مچ پیچ ریشه‌دار تا قوزک پا خود را پوشانده اند. کفش و چارقدی در کار نیست. زنان متموله دارای کلافی ابریشمی هستند که تا پشت ابرو را گرفته است و هرچه حجم آن بیشتر باشد و دائره دور سر بزرگ‌تر بشود معاوم است تمول مشارالیه زیادتر است. چادر هیچ معمول نیست ولی بواسطهء ورود قشون و رفت و آمد زنان شهرهای دیگر متموله ها چادر و کفش دارند ولی کلافی سر جای خود باقی است و شبیه به سبد بزرگی است که زیر چادر گذارده باشند و در حقیقت از دور هیکل آن‌ها مثل چارپایه است که پارچه مشکی روی آن کشیده باشند و حرکت میکند. زنان بی حجاب و پا برهنه دارای گیسوان مجعد که در اطراف صورت آویخته شده است….

نکته مهم دیگر که در بین زنان چادر نشین معمول است ختنه کردن دختران میباشد که از سن پنج الی نه سال باید انجام گیرد، تا ختنه نشود مسلمان نیست و هیچ‌کس از دست او نان نخواهد گرفت. به طوری که از الوار شنیده شد طرز ختنه کردن دختران بدین طریق است که دختر را خوابانده و جوال دوز نازکی را از (بذر) میگذرانند و با تیغ تیزی قسمت خارجی را که از لبهای کوچک بیرون باشد میبرند (بواسطه آب و هوا و کیفیات دیگر ساختمان محبل دختران چادر نشین غیر از شهری بوده است و این ترتیب از قراری که شنیده می‌شود در بین اعراب نیز معمول بوده و هست و ایلات خوزستان نیز عقیده دارند) برای بند آمدن خون این عمل جراحی دختر باید تا کمر در رودخانه بنشیند و چنانچه باز خون بیاید باید سوار خیک بادکرده شده و مدتی در مسیر آب حرکت کند.»

تحقیق، گزینش و متن: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن

منابع:
ناهید، شماره های ۱۸و ۱۹، سال هشتم، ۲۹ شهریور و ۳ مهر ۱۳۰۷
ناهید، شماره ۱، سال نهم، ۴ تیر ۱۳۰۸
احمدی، کامیل. پژوهشی کامل بر ختنه زنان در ایران، ۱۳۹۴. وبسایت کامیل احمدی دات کام
مظفریان، رایحه. ناقص‌‌سازی جنسی زنان در ایران، گفت‌وگو با رایحه مظفریان. فایل صوتی. وبسایت دویچه ولا، ۱۶ بهمن ۱۳۹۳

__اگر از این منابع به هر گونه ای استفاده میکنید، خواهشمندم اصول نزاکت تحقیقی را رعایت کنید و به منبع ارجاع بدهید.__

#آرشیوایران #برخوردهاییبایکقرن #آرشیوتوکلی #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #زنانایران #ایران #زنان

===

Circumcision of Girls

Circumcision of girls is still common in some parts of Iran, especially among Sunni tribes. In recent decades, women researchers have conducted extensive research on this subject, and activism in opposition to this practice has increased, to the point that women activists have even been able to obtain decrees against the practice from Sunni religious authorities. The quoted text is part of a travelogue that was written by a pediatrician during a few months trip to Lorestan in 1928 and then published in two issues of Nahid magazine. The political background of these notes is the brutal military campaign against Lor tribes between 1924 and 1927 by Reza Shah's army, led by General Ahmad Agha Amira Ahmadi, with included well-documented incidents of massacre and looting. In this regard, I will provide other documents from Nahid in the future.

From "Lorestan Notes", Part 2, by Dr. Rastegar, pediatrician
Nahid, No. 19, 8th year, 25 September, 1928

“Locals' clothing – Women wear long shirts made of colorful fabrics and tight pants with fringes that cover down to their ankles. There are no shoes nor head scarfs. Wealthy women have a silk rope that they wrap around their head down to the eyebrows, and the largeness of the volume and circumference of this headdress indicates the wealth of the woman. Chador (full-body veil) are not common at all, but due to the arrival of the army and the movement of women from other cities, the wealthy wear chador and shoes, but their headdresses remain in place like a large basket on their head under the black veil, so from a distance they look like a large stool moving. The unveiled and barefoot women have long curly hair hanging around their faces.

Another important point that is common among the nomadic women is the circumcision of girls, which must be done between the ages of five to nine; for until a girl is circumcised, she is not considered Muslim and no one will take bread from her. As it was heard from the locals, the way to circumcise is to lay down the girl and pass a thin sharp needle through the l***a and they cut the cl****is that stays out. Due to the weather and other environmental qualities, the structure of nomadic girls’ genitalia is different from city girls. As is understood, this is a common practice among Arabs and the tribes of Khuzestan also believe in this practice. In order to stop the bleeding, the girl has to sit in the river so water comes up to her waist, and if the bleeding continues, she has to sit on an inflated goatskin and drift on the river for a while until bleeding stops.”

Research, Selection and Text: Gita Hashemi, for Archive Iran: Encounters with a Century

References:
Nahid, Nos. 18 and 19, Year 8, September 21, and September 25, 1928
Nahid, No. 1, Year 9, June 25, 1929
Ahmadi, Kameel. A complete study on female circumcision in Iran, 2015. KameelAhmadi.Com
Mozaffarian, Rayehe. Circumcision of women in Iran, an interview with Rayehe Muzaffarian. Audio file. 05 February 2015, DW.Com

__If you use these resources in any way, please observe research etiquette and reference the source.__

10/04/2020

English follows
جمعیت بیداری نسوان

جمعیـت بیـداری نسـوان در سال ۱۳۰۷ (یا ۱۳۰۵ آنگونه که در بعضی منابع ذکر شده) اعلام موجودیت و شروع به کار کرد. اعضای اولیه جمعیت بیداری نسوان قبلاً با انجمن نسوان وطنخواه همراه بودند، اما چون هدف‌های سیاسی و اجتماعی رادیکال تری داشتند از نسوان وطنخواه جدا شدند و گروه خود را بنیاد گذاشتند. بعضی از این زنان، و نه همه، عضو حزب کمونیست بودند. از اعضای اصلی جمعیت ماه آفریــد فــروزی، بدرالملــوک تاجبخــش، صدیقــه امیرخیــزی، اختــر کیانــوری(کامبخــش)، و مولــود (طلعــت) خانلــری بودند. آنگونه که از محتوای آگهی های همراه با این متن برمی آید، از اولین فعالیت‌های گروه تشکیل قرائت‌خانه ای برای زنان در تهران بود و نیز برگزار کردن تأتر و کنسرت که عمدتاً توسط زنان اجرا می شدند. حضور این آگهی ها در نشریه ای چون ناهید، که یکی از پرخواننده ترین نشریات دهه اول قرن بود، راوی برد سیاسی و گسترش علنی حضور اجتماعی زنان در این دهه است. فعالیت جمعیت بیداری نسوان در سال ۱۳۰۹ یا ۱۳۱۰ در زمانی که دولت رضاشاه احزاب و نشریات مخالف را بست متوقف شد.

تحقیق، گزینش و متن: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن

منابع:
ناهید. سال هشتم، شماره ۱۴، ۱۷ شهریور ۱۳۰۷.
ناهید. سال هشتم، شماره ۳۱، ۱۵ آبان ۱۳۰۷.
ناهید. سال هشتم، شماره ۸۱، ۲۸ اردی‌بهشت ۱۳۰۸.
عسگری، ساره. «تجددطلبی فارغ از سیاست، بررسی و نقد کتاب جمعیت نسوان وطن خواه ایران». نشریه نقد کتاب علوم انسانی، پاییز و زمستان ۱۳۹۷، (۳ و ۴) ص. ۹۷-۱۱۰
حسین خواه، مریم. «زوال جنبش مستقل زنان در دوران رضا شاه». وبسایت آسو. ۰۱-۰۱-۱۳۹۷
کشاورز، ناهید، و جلوه جواهری. سازماندهی، محورهای مبارزاتی، و گفتمان های جنبش زنان/ دوره پهلوي اول (۱۳۲۰-۱۳۰۵). وبسایت عصر نو

__اگر از این منابع به هر گونه ای استفاده میکنید، خواهشمندم اصول نزاکت تحقیقی را رعایت کنید و به منبع ارجاع بدهید.__

#آرشیوایران #برخوردهاییبایکقرن #آرشیوتوکلی #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #زنانایران #ایران #زنان

===

Association for Women’s Awakening

Association for Women’s Awakening was formed and began working in 1928 (or 1925, as mentioned in some sources). Early members of the Association for Women’s Awakening were previously associated with the Patriotic Women's Association, but because they had more radical political and social goals, they separated from the latter and formed their own group. Some of these women, and not all, were members of the Communist Party. Among the main members were Mah-Afarid Forouzi, Badr-ol-Moluk Tajbakhsh, Siddique Amirkhizi, Akhtar Kianuri (Kambakhsh), and Moloud (Talaat) Khanlari. As is evident in the announcemets accompanying this text, one of the first activities of the group was to set up a reading room for women in Tehran, as well as to hold theaters and concerts, which were mainly performed by women. The presence of these advertisements in a magazine such as Nahid, which was one of the most widely read publications in the 1920s, points to the expanding political and social presence of women in this decade. The activities of the Association for Women’s Awakening stopped in 1930 or 1931, when the Reza Shah’s government banned opposition parties and closed many publications.

Research, Selection and Text: Gita Hashemi, for Archive Iran: Encounters with a Century

Sources:
Nahid. Eighth year, No. 14, September 8, 1928.
Nahid. Eighth year, No. 31, November 6, 1928.
Nahid. Eighth year, No. 81, May 28, 1929.
Asgari, Sarah. "Modernization Without Politics, review and critique of the book Iranian Patriotic Women's Association". Journal of Humanities Books Critique, Fall and Winter 1397, (3 and 4) p. 97-101
Hosseinkhah, Maryam. "The Decline of the Independent Women's Movement under Reza Shah." Aasoo.Org 21 March 2018
Keshavarz, Nahid, and Jelveh Jawaheri. “Organizing, the Axes of Struggle, and the Discourses of the Women's Movement / the First Pahlavi Period (1925-1941). Asre-nou.Net 01 May 2005

__If you use these resources in any way, please observe research etiquette and reference the source.__

03/04/2020

English follows.
تأدیب اخلاق عمومی، به روایت تصویری ناهید

همراه با استقرار پایه‌های حکومت رضا شاه در دهه اول قرن چهاردهم، تأدیب فضای عمومی به عنوان بخشی از برنامه مدرن سازی پیش برده میشد. از جمله راهکارها استفاده از نیروی تازه-بنیاد پلیس شهری برای «تنظیف» اخلاق عمومی به‌خصوص در مورد روابط بین جنسی بود. این کارتون ها که در نشریه ناهید چاپ شدند بیانگر این روند در تحول پروسه های حکومتی و قانون-مداری هستند. هر دو این کارتون ها در سال ۱۳۰۷ منتشر شدند، قبل از «کشف حجاب» و در طی دوره ای که فعالیت‌های زنان برای پیشبرد خواسته‌های زن-مدار به عرصه خیابان‌ها کشیده شده بود، و زنان بسیاری آزادانه و حتی بدون حجاب و یا با تغییرات اساسی در حجابشان از جمله حذف روبنده در خیابان‌ها و فضاهای عمومی حضور پیدا میکردند. در این زمان گفتمانی که زن را «ناموس ملی» تلقی میکرد زنان را مبدأ آنچه در یکی از کارتونها «جلافت» (جلف بازی در آوردن) خوانده می‌شود میدانست.

نشریه ناهید به مدیریت‌ و ‌‌سـردبیری‌ مـیرزا ابراهیم خان ناهید، از سال ۱۳۰۰ در تهران منتشر میشد. از جمله ویژگی‌های این نشریه – که آنرا از بسیاری نشریات هم دوره اش متمایز میکرد – حضور متدوام کارتون تحریریه بود که معمولاِ در یک گستره دوصفحه ای و با استفاده از رنگهایی غیر از رنگ سیاه چاپ میشد. بسیاری از کارتون ها با پیشبرد برنامه‌های حکومتی همگام بودند. ناهید که ابتدا مشی جمهوری-خواهی داشت پس از استقرار دوباره حکومت شاهی عمدتاً از برنامه های رضا شاه پشتیبانی میکرد، اما پس از اعتراضاتی نسبت به توقیف روزنامه های دیگر توسط دولت چند بار توقیف شد، و در سال ۱۳۰۹ به دلیل آتش سوزی در دفترش تعطیل شد، و فقط در سال ۱۳۱۲ توانست چند شماره ای منتشر کند.

به دلیل زبان و بیان عامه پسندش، تداوم انتشار، و نیز حضور ستونهای دنباله داری چون «محفل بانوان» و «گل آقا گلتاج» ناهید یکی از نشریات پر خواننده و مهم دهه اول قرن چهاردهم بود. در نوشته‌ها و مدراک آینده بیشتر به مطالب ناهید خواهم پرداخت.

منابع:
ناهید، سال هشتم، شماره ۲۴، شنبه ۲۱ مهر ۱۳۰۷
ناهید، سال هشتم، شماره ۵۴، شنبه ۶ بهمن ۱۳۰۷
ناهید، ایراندخت. «خاطره ناهید.» ۲۱ تیر ۱۳۹۰. جدید آنلاین

تحقیق، گزینش و متن: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن

ــــ اگر از این منابع به هر گونه ای استفاده میکنید، خواهشمندم اصول نزاکت تحقیقی را رعایت کنید و به منبع ارجاع بدهید__

#آرشیوایران #برخوردهاییبایکقرن #آرشیوتوکلی #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #زنانایران #ایران #زنان #ناهید #تأدیبـعمومی

------
Disciplining Public Space, a Visual Narrative from Nahid

Along with the establishment of Reza Shah's rule in the first decade of the fourteenth century, disciplining the public space was promoted as part of the modernization program. One of the solutions was to use the new urban police force to "purify" public morality, especially in the case of interactions between the sexes. These cartoons, published in Nahid, reflect this trend in the evolution of discourse and practice of governmentality. Both cartoons were published in 1307, before the "mandatory unveiling," and during a period when women's activities to advance their demands had been brought to the streets, and many women attended in public spaces without the veil or with modifications including the removal of the niqab. Simultaneously, the nascent discourse that considered women to be "the honour of the nation" saw women as the source of what was called "indecency" in one of the cartoons.

Nahid Magazine, under the management and editorialship of Mirza Ibrahim Khan Nahid, started publishing in Tehran in 1921. One of the features of this publication – which distinguished it from many of its contemporaries – was the constant presence of editorial cartoons, which were usually printed on a two-page spread using colors other than black. Many cartoons reenforced government programs. Nahid initially pursued a republican policy, but after the re-establishment of monarchy, mainly supported Reza Shah's programmes. However, it was arrested a few times by the government after criticizing the seizure of other publications; and in 1930 was closed due to a fire that destroyed its office. Mirza Ibrahim Khan managed to publish a few more issues in 1933.

Nahid was one of the most widely read and important publications of the first decade of the fourteenth century due to its easily accessible language, the continuity of its publication over a number of years, and the presence of columns such as "Women's Circle" and "Gol Aqa Goltaj". In future posts, I will focus more on Nahid's contents.

Sources:
Nahid, 8th year, no. 24, 13 October 1928
Nadid, 8th year, no. 54, 26 January 1929
Nahid, Irandokht. “Memories of Nahid.” 12 July 2011, JadidOnline.Com

Research, Selection and Text: Gita Hashemi, for Archive Iran: Encounters with a Century

__If you use these resources in any way, please observe research etiquette and reference the source.__

31/03/2020

گوهر خاکپور، پزشک و بنیانگذار تأتر ؟
آیا در مورد این شخصیت پیشتاز اطلاعات بیشتری دارید؟ لطفاً به اشتراک بگذارید.

تحقیق و گزینش: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن

__اگر از این منابع به هر گونه ای استفاده میکنید، خواهشمندم به منبع ارجاع بدهید.__

#آرشیوایران #برخوردهاییبایکقرن #آرشیوتوکلی #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #زنانایران #ایران #زنان

30/03/2020

نامه یک خواننده زن جوان به سردبیر ۱۳۰۷ \ A Young Woman's Letter to the Editor, 1928

English follows

ناهید، شماره ۳۰، سال هشتم، ۱۲ آبان ۱۳۰۷

بقلم یکی از دوشیزگان

آقای مدیر محترم!

چند رو قبل آژانس های خارجه ورود محصلین ایرانی را به پاریس خبر داده بودند.

از خواندن خبر مزبور در جراید حالت متضادی بر این جانبه مستولی شد.

شادی – غم

شادی – برای اینکه بالاخره مملکت موفق شد صد و ده نفر شاگرد با خرج دولت، با‌نظم و ترتیب شایان تحسینی در تحت مراقبت سرپرست های عالم و وطن پرست برای اخذ علوم و بدایع صنایع غرب به اروپا بفرستیم و اینک وارد پاریس شده و شاید تا کنون داخل مدرسه هم شده و شروع به تحصیل نموده اند و پس از چندی این کاروان سعادت بوطن مراجعت و در اثر معلومات آن‌ها در همه چیز مملکت تغییر پیدا کرده و همه چیزمان عوض خواهد شد.

فکرمان – رفتارمان – زراعتمان – سعی مان …

غم – برای اینکه از بیم دسایس خفاش صفتانی که حب جاه و مال دیدهء حق بین آنان را بسته و دشمن آفتاب جهان تاب علم و هنر هستند در این مورد هم حقوق دوشیزگان تضییع شد. در صورتی که افغانها بین پسر و دختر را تفاوتی نگذارده و از هر دو جنس به عنوان تحصیل به مدارس ترکیه اعزام داشته‌اند و همین مسأله باعث شده است که سینه خانم‌های ایران آماج سهام شماتت و اهانت اشخاصی که فقط در و دیوار شهرهای فرنگستان را دیده اند شده و حال آنکه خاک را با عالم پاک مشابهت و مناسبتی نیست.

جای شبهه نیست اساس ترقی هر مملکت بسته به ترقی و تربیت زنهای آن مملکت خواهد بود پس اگر ما هم حقیقتاً طلب ترقی و تعالی هستیم و طالب راندن بوم جهل از صفحه وطن خود می باشیم باید مقدم بر هر کار به تعلیم و تربیت دخترهای امروز که مادرهای فردا هستند بکوشیم و جواب مخالفین را هم در هر لباس که باشند با تازیانه بدهیم. مادر عالمه و هنرمند و متخلق باخلاق حمیده فقط میتواند برای مملکت رجال عالم و صنعتگر و وطن پرست و پرهیزکار تهیه نماید. از محررین شجاع و مؤمن ناهید متعجبم که چرا در موقعی که مشغول تهیه مقدمات اعزام محصلین بودند باین خیال نیفتاده و از این حق ثابت دوشیزگان مدافعه نکرده اند.

ظن غالبم این است اگر از طرف ناهید مبادرت بنوشتن این موضوع میشد قطعاً در مقامات مربوطه مؤثر واقع میشد.

برای جبران گذشته لازم است تا سال دیگر و رسیدن وقت اعزام محصلین گاهگاه سر قلم حق نویس خودتان را به این موضوع حیاتی معطوف دارید. امیدوارم در سال دیگر گوی موفقیت را ما دخترها بربائیم.

(مریم)

تحقیق و گزینش: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن

__اگر از این منابع به هر گونه ای استفاده میکنید، خواهشمندم اصول نزاکت تحقیقی را رعایت کنید و به منبع ارجاع بدهید.__

#آرشیوایران #برخوردهاییبایکقرن #آرشیوتوکلی #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #زنانایران #ایران #زنان
#ناهید #دانشجو

--------

Naheed, Eighth Year, No. 30, 3 November 1928

Letter by a young maiden

Dear Director!

Earlier, foreign news agencies had announced the arrival of Iranian students to Paris.

Reading this news in the press created contradictory feelings in me.

Happiness – Sadness

Happiness – Finally our country succeeded in sending a hundred and ten pupils to Europe at the expense of the government, in a remarkable and admirable order under the care of knowledgeable and patriotic supervisors, to learn Western sciences and industry. And now they are in Paris, and perhaps they have already enrolled in schools and started studying; and after a while, this lucky caravan will return to their homeland and as a result of their knowledge, everything in the country will change:

Our thoughts – Our manners– Our agriculture – Our efforts…

Sadness – In this case too, women's rights have been trampled upon out of the fear of bats that have closed their eyes on rightful ambitions and are the enemy of the world of science and art. While Afghans do not differentiate between boys and girls and have sent students of both sexes to Turkish schools. This has made Iranian women target of insults and dismissals by those who have only seen the walls of Farangistan cities not their ways. The dirt has nothing to do with the pure world.

There is no doubt that the basis of each nation's development will depend on the progress and education of its women, so if we are truly seeking growth and excellence and seeking to remove the shroud of ignorance from our homeland, we must prioritize the work of educating today's girls who will be mothers of tomorrow. And in this we should respond to opponents, in whatever colour they appear, with lashes. Only a mother who is educated in many arts and has high morality can give to the country men who are patriotic, knowledgeable and righteous. I am surprised that Naheed's courageous and faithful pen did not care to bring attention to this and defend the rights of young women when the preparations were being made for sending student abroad.

I believe that if Naheed were to write about this issue, the authorities would certainly take notice and take action.

To make up for the past, you need to focus on this vital subject until next year when it’s time to send students abroad. Hopefully next year, we girls will be more than boys.

(Maryam)

Research and selection: Gita Hashemi, for Archive Iran: Encounters with a Century

__If you use these resources in any way, please observe research etiquette and reference the source.__

27/03/2020

English follows

مهرانگیز منوچهریان (۱۲۸۵-۱۳۷۹) و انجمن زنان حقوقدان ایران (۱۳۴۰)

مهرانگیز منوچهریان اولین زن ایرانی است که درجه وکالت گرفت، و نیز اولین زن که به مقام سناتوری رسید. وی در سال ۱۳۲۸ بدون اجازۀ وزارت فرهنگ و به ‏صورت غیر‏قانونی کتابی با نام «انتقاد قوانین اساسی مدنی و کیفری ایران از نظر حقوق زن» منتشر کرد. این کتاب دوباره در سال ۱۳۴۲ توسط سازمان داوطلبان حمایت خانواده، در راستای تلاشهای حقوقی زنان دوباره چاپ شد. منوچهریان یکی از بنیانگزاران انجمن زنان جقوقدان ایران بود که در طرح قانون حمایت از خانواده نقش اساسی داشت. قانون پیشنهادی دکتر منوچهریان پیشروتر از قانونی بود که بالاخره تصویب و به اجرا گذاشته شد.

«طرح پیشنهادی منوچهریان برای قانون خانواده با بازخورد تندِ دولت، وزیر دادگستریِ وقت و جامعۀ سنتی روبه‏رو شد. طرح او نسبت به طرح مجلس، مصوب سال ۱۳۴۶، در پی تغییرات بنیادی‏تری در قانون خانواده بود.در طرح منوچهریان برخی از قوانین مدنی مربوط به زنان اصلاح و یا فسخ شده بود. در‏صورتی‏که طرح ارائه‏ شده توسط دولت به ‏دنبال جایگزینی قانون مدنی سال ۱۳۱۰ و قانون نکاح سال ۱۳۱۵ نبود، بلکه برای تکمیل این قوانین در حوزه‏ هایی بود که متضاد با نیازهای یک جامعۀ مدرن تصور می‏شد. قوانین قدیمی به‏ طور‏کلی رایج بودند، مگر آنکه آنها در تعارض با قانون حمایت از خانواده قرار می‏گرفتند. در این مواقع دادگاه مجبور بود بر اساس قانون حمایت خانواده عمل کند.» (احمدی خراسانی و اردلان، نقل در رضایی)

وی به دلیل فعالیت‌هایش در زمینه حقوق بشر به‌خصوص حقوق زنان و کودکان در سال ۱۳۴۷\۱۹۶۸ جایزه سازمان ملل در زمینه حقوق بشر را دریافت کرد. او در همین سال، زمانی که در مجلس سنا بر علیه قانون گذرنامه – که طبق آن زن میبایست اجازه شوهر یا قیم قانونی برای دریافت گذرنامه و خروج از کشور میداشت – صحبت میکرد، به دلیل پرخاش و توهین از طرف جعفر شریف امامی، رئیس سنا، از مجلس استعفا داد. قانون حمایت خانواده جزو اولین قوانینی بود که پس از استقرار حکومت اسلامی در سال ۱۳۵۸ الغاء شد.

عکسهای همراه این متن مقاله‌ای را که در باره بنیانگزاری و اهداف انجمن زنان حقوقدان در ۱۳۴۰ چاپ شد نشان میدهند. در متن دیگری در آینده نزدیک اسناد مربوط به قانون پاسپورت ارائه خواهد شد.

----
روزنامه ستاره تهران، ش. ۱۳۳، ۴ خرداد ۱۳۴۰

«مصاحبه مطبوعاتی اتحادیه زنان حقوقدان ایران

خانم دکتر مهرانگیز منوچهریان اظهار داشتند:
ما باید قوانین خود را با مقتضیات دنیای امروز سازگار کنیم.

در پیام اتحادیه زنان حقوقدان ایران گفبه شده است:
دولتهایی که سر کار بوده‌اند نسبت به اجرای اعلامیه جهانی حقوق بشر از نظر حقوق زن کوجکترین اقدام مثبتی نکرده اند

… اتحادیه زنان حقوقدان ایران از پنجم اردی‌بهشت سال جاری شروع به کار کرده است. شرط عضویت در اتحادیه داشتن گواهینامه (اعم از لیسانس یا دکترا) حقوق از دانشگاه تهران یا یکی از دانشگاه‌های خارج میباشد.

اعضا اصلی اتحادیه حتماً باید حقوقدان باشند ولی سایر سازمانهای مربوط به زنان میتوانند بعنوان عضو وابسته با اتحادیه زنان حقوقدان همکاری نمایند…

هدف اتحادیه زنان حقوقدان به دست آوردن تساوی حقوقی بین زن و مرد و مخصوصاً حمایت از اطفال و سایر مواردی است که در متن پیام اتحادیه ذکر گردیده است…

در باره مجالس مقننه خانم دکتر منوچهریان از قول یکی از اعضاء اتحادیه گفتند: از صدر مشروطیت تا بحال ما در ایران مجلس نداشته‌ایم زیرا در قانون اساسی ایران تصریح شده است که «مجلس شورای ملی نماینده قاطبه اهالی مملکت ایران است» ولی تا بحال مجلس ها نماینده نیمی از قاطبه ملت ایران بوده است زیرا زنان در تعیین نماینده شرکت نداشته‌اند در حالیکه زنان مالیات میدهند و اگر خلاف کنند مطابق قانون مجازات میشوند. اما متأسفانه در تعیین سرنوشت اجتماع و میهنشان سهمی ندارند..

… ما میکوشیم کلیه زنان حقوقدان ایران را در یک مرکز گرد آوریم. اتحادیه زنان حقوقدان یک مجمع تحقیقی است. ما هم‌اکنون کمیسیون مطالعه قوانین از نظر تطبیقی داریم که در قوانین کشورهای پیشرفته دقیقاً تحقیق میکند تا ما بتوانیم … خود را با مقتضیات دنیای امروز و مخصوصاً با اعلامیه جهانی حقوق بشر سازگار کنیم…

در مورد مصرف اشیاء لوکس خانم دکتر منوچهریان اظهار داشتند اصولاً این مسأله بنظر ما آنقدر اهمیت ندارد که در باره آن بحثی بمیان آید زیرا مشکلات زندگی اجتماعی امروز مسائل خیلی اساسی‌تر است.»

منابع:

ستاره تهران، ش. ۱۳۳، ۴ خرداد ۱۳۴۰

افخمی، مهناز. ۵ مهر ۱۳۸۷. «سرگذشت قانون حمایت از خانواده.» مصاحبه با نوشین احمدی خراسانی. مدرسه فمینیستی. وبسایت فمینیست اسکول دات کام

رضایی، مریم. «روح قانون یا ارادۀ حاکم؟» زنان امروز، ۱۸ اسفند ۱۳۹۸. وبسایت زنان امروز دات کام

__ تحقیق، گزینش و متن: گیتا هاشمی، برای پروژه آرشیو ایران: برخوردهایی با یک قرن

__ اگر از این منابع به هر گونه ای استفاده میکنید، خواهشمندم اصول نزاکت تحقیقی را رعایت کنید و به منبع ارجاع بدهید.__

#آرشیوایران #برخوردهاییبایکقرن #آرشیوتوکلی #گیتاهاشمی #سابورسیوپرس #زنانایران #ایران #زنان
--------------------------

Mehrangiz Manouchehrian (1916-2000) and Iranian Association of Women Lawyers (1961)

Mehrangiz Manouchehrian is the first Iranian woman to hold a law degree and license to practice law, as well as the first woman to become a senator. In 1949, she published the book "Critique of Iranian Civil and Criminal Laws from the Perspective of Women's Rights" without the permission of the Ministry of Culture. This book was reprinted again in 1963 by the group Family Support Volunteers as part of women’s wide campaigns for their rights. Manouchehrian was one of the founders of the Iranian Association of Women in Law, which was instrumental in drafting the Family Protection Act. Dr. Manouchehrian's proposed bill was more radical than what eventually came to pass.

"Manouchehrian’s bill for a family law met with sharp reactions from the government, the Minister of Justice and traditional society. Hers proposed more radical changes to family law than the House Bill that was passed in 1967. In Manouchehrian bill, some of the civil laws on women were amended or terminated. But the bill forwarded by the government did not seek to replace the Civil Law of 1931 nor the Marriage Act of the 1936. Rather, it sought to supplement these laws in areas that were thought to be contrary to the needs of a modern society. On the whole, the old laws stayed in use except in cases where they were in direct conflict with the Family Protection Act, in which case the court had to comply with the Family Protection Act." (Ahmadi Khorasani and Ardalan, quoted in Rezaie)

In 1968, Manouchehrian received the United Nations Award in the Filed of Human Rights for her work regarding human rights, especially women's and children's rights. In the same year, while she was speaking in the Senate against the passport law – which required that women obtain permission from their husbands or legal guardians in order to get a passport and leave the country – she resigned her post after a heated and degrading attack from the Senate Speaker Jafar Sharif Emami. The Family Protection Act was one of the first laws to be repealed after the establishment of the Islamic Republic in 1979.

The photos accompanying this text show an article published about the founding and goals of the Association of Women in Law. Documents related to the Passport Law will be added in the near future.

----
Setareh Tehran, no. 133, 25 May 1961

"Press Conference of Iranian Association of Women in Law

Dr. Mehrangiz Manouchehrian stated:
We must adapt our laws to the requirements of today's world.

The message of the Iranian Association of Women in Law is as follows:
Governments have not taken the slightest step towards implementing the Universal Declaration of Human Rights in terms of women's rights.

… The Iranian Association of Women in Law has been operating since May 5 this year. The requirement for membership in the union is a certificate (whether bachelor or doctorate) in law from the University of Tehran or universities abroad.

The main members of the Association must be lawyers, but other women's organizations can work as affiliated members.

The goal of the Association is to achieve equality between men and women, and especially child protection and other matters mentioned in their press release...

Quoted a member of the Association regarding the legislative assemblies, Dr. Manouchehrian said: "From the establishment of the constitutional monarchy until now, we have not yet had a parliament in Iran because the Iranian constitution clearly stipulates that" the National Assembly is the representative of the Iranian people," but until now only half of the population of Iran has been represented because women do not have the right to participate to vote or stand as representatives, even though women pay taxes and are penalized in accordance with the law. But, unfortunately, they have no part in determining the fate of their community and homeland.”

… Dr Manouchehrian stated: We are trying to bring together all Iranian women lawyers in one center. The Association of Women in Law is a research and analysis platform. We now have a committee that is carefully studying the laws of developed countries so that we can... bring in laws that are in step with the requirements of today's world, and, in particular, adhere to the Universal Declaration of Human Rights...

On the use of luxury items, Dr. Manouchehrian said: “In principle, these debates are tangential and don’t relate to our work because the problems of social life today are so much more fundamental. "

Sources:

Setareh Tehran, no. 133, 25 May 1961

Afkhami, Mahnaz. 26 September 2008. "The Story of the Family Protection Act." Interview with Noushin Ahmadi Khorasani. Feminist School. FeministSchool.Com

Rezaie, Maryam. "The spirit of the law or the will of the ruler?" Zanane Emrouz, 08 March 2020. ZananeEmrouz.Com

Research, Selection and Text: Gita Hashemi, for Archive Iran: Encounters with a Century

__If you use these resources in any way, please observe research etiquette and reference the source.__



Gita Hashemi